5వ తరగతి | EVS Short Notes for DSC 2024 | Most IMP Bits
5వ తరగతి
వలసలు
- ప్రజలు మెరుగైన జీవనం కోసం కాలానుగుణంగా ఒక చోటు నుండి మరొక చోటుకి వెళ్ళడాన్ని వలస అంటారు .
- వలస వలన కొన్ని సార్లు కుటుంబాలలో మార్పులు జరుగుతాయి .
- వలసకు ప్రధానంగా 2 కారణాలున్నాయి
- 1. సహజ కారణాలు 2. ఆర్థిక కారణాలు
- వరదలు, తుఫానులు, భూకంపాలు మొదలయిన ప్రకృతి వైపరీత్యాలు వలసలకు సహజ కారణాలు.
- ఉద్యోగ బదిలీలు, పేదరికం అనునది వలసలకు ఆర్థిక కారణాలు .
- ప్రకాశం జిల్లాలో ప్రధాన పంట - పొగాకు
- ప్రకాశం జిల్లాలోని పొగాకు వలస కూలీలు (పచ్చాకు కూలీలు) కాలానుగుణంగా వలస వెళ్ళే కూలీలు కు ఉదాహరణ .
- పల్లెలనుండి పట్టణాలకు వలస పెరగడంవలన తాత్కాలిక నివాసాలు, వనరుల కొరత, జనసాంద్రత పెరిగిపోతున్నాయి .
- పేదరికం, ఆర్థిక నియంత్రణ లేకపోవడం, ప్రణాళకాలోపం పట్టణ ప్రంతాలలో మురికి వాడలు ఏర్పడుటకు కారణం అవుతున్నాయి .
- ఉమ్మడి కుటుంబంలో కుటుంబ పెద్ద ఆ కుటుంబాన్ని ముందుండి నడిపిస్తాడు .
- కుటుంబ పద్దు (బడ్జెట్ అనునది ఆ కుటుంబం తన ఆదాయాన్ని ఏఏ అంశాలకోసం ఖర్చు చేశారో తెలియచేయు పట్టిక .
- పై చార్జ్ వృత్తాకారంలో గీయబడిన ఒక రేఖాచిత్రం .
- పై చార్జ్ అంకెలను భాగాల రూపంలో సూచించుటకు సహయపడుతుంది .
- కుటుంబ పద్దు అనునది కుటుంబ సభ్యులకు డబ్బు యొక్క విలువను తెలియ చేస్తుంది.
- కుటుంబ పద్దు డబ్బులను ఏ విధంగా ఖర్చు చేయాలో గుర్తించుటకు సహకరిస్తుంది .
- అనవసర ఖర్చులను తగ్గించుకోవడానికి కుటుంబ పద్దు సహయపడుతుంది .
- రక్త హీనతను తగ్గించేవి - ఐరన్ , ఫోలిక్ మాత్రలు
- విజయం సాధించడానికి పేదరికం అడ్డంకాదు అన్నది - గనం కలాం
- APJ కలాం పూర్తిపేరు - అవూల్ ఫకీర్ జైనులాబ్దిన్ అబ్బుల్ కలాం
- APJ కలాం 1931 అక్టోబర్ 15 న జన్మించారు
- APJ కలాం తమిళనాడులోని రామేశ్వరంలో జన్మించారు .
- APJ కలాం నాన్న పేరు - జైనులాబ్బిన్
- APJ కలాం సముద్రం ఒడ్డున ఎగురుతున్న పక్షిని చూసి తాను కూడా అలా ఎగరాలని కలగన్నాడు.
- మిస్సైల్ మ్యాన్ ఆఫ్ ఇండియా ఎవరు - APJ కలాం
- APJ కలాం భారత దేశానికి 11వ రాష్ట్ర పతి.
- APJ కలాం రాష్ట్ర పతిగా పనిచేసిన కాలం - 2002 - 2007
- APJ కలాం మరణించిన రోజు - 2015 జులై 27.
- మేఘాలయ రాజధాని షిల్లాంగ్ లో ౧౮ కలాం విద్యార్థులకు ఉద్దేశించి మాట్లాడుతూ మరణించారు .
- వాతావరణ మార్చు
- సాధారణంగా ఒక ప్రాంతంలోని ఉష్ణోగ్రత, వర్షపాతం, గాలిలోని తేమ మొదలయిన పరిస్థితులను వాతావరణం అంటారు .
- భూమి సుందరమైన ఒక నీలిగ్రహం .
- ఆక్సిజన్ ఇవ్వడం ద్వారా , సూర్యకాంతి నుండి రక్షించడం ద్వారా అడవులు మనకు సహాయపడుతున్నాయి.
- ధృవ ప్రాంతాలలో మంచు కరగడం వలన సముద్ర మట్టం పెరిగి సముద్ర తీరాలలోని ప్రాంతాలు సముద్రంలో కలసి పోతాయి .
- సముద్ర జలాల ఉష్టోగ్రతలు పెరిగిపోవడం వలన సముద్రంలో పెరిగే మొక్కలు, జంతువులు చనిపోతాయి.
- ప్లాస్టిక్ కప్పులలో వేడి ద్రవాలు తాగడం , ప్లాస్టిక్ ప్లేట్లలో ఆహర పదార్థాలు తినడం ఆరోగ్యానికి ప్రమాదకరం .
- భూమి రోజు రోజుకూ వేడెక్కడాన్ని గ్లోబల్ వార్మింగ్ అంటారు.
- వాతావరణంలో పెరిగిపోతున్న వేడి వలన అప్పుడప్పుడు అడవులు కాలిపోతున్నాయి .
- గ్లోబల్ వార్మింగ్ కు కారణం అవుతున్న వాయువు -- కార్డన్ డై ఆక్సైడ్ ,
- శీతోష్టస్థితిలో కలుగుతున్న మార్పులుకు కారణం -- అభివృద్ధి చెందిన దేశాలు .
- నీరు, బొగ్గు అనునవి సహజవనరులు .
- రిఫ్రీజిరేటర్లు, ఎయిర్ కండిషనర్లు మోటారు వాహనాలు హానికర రసాయనాలు విడుదల చేయడం ద్వారా గ్లోబల్ వార్మింగ్ కు కారణం అవుతున్నాయి .
- భూమికి ఊపిరితిత్తుల లాంటివి - అడవులు .
- సకల జీవరాశులకు ప్రాధమిక ఆహారవనరులు -- మొక్కలు
- జీవావరణ సమతుల్యత కాపాడుతూ నేలకోతను అరికట్టేవి - మొక్కలు .
- గ్రెటా ధన్ బర్గ్ పర్యావరణ వేత్త .
- గ్రెటా ధన్ బర్గ్ ఏ దేశం -- స్వీడన్ .
- గెటా ధన్ బర్గ్ వాతావరణ మార్పులపై చేపట్టిన ఉద్యమం అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందింది .
- గెటా ధన్ బర్గ్ 2018 వ సంవత్సరంలో ౮110 వాతావరణ మార్పు సదస్సులో తన ప్రసంగం వినిపించింది.
- 1970 మధ్య కాలంలో అడవులు నరకవద్దని మొదలయిన ఉధ్యమం -- చిప్కో ఉధ్యమం .
- చిప్కో అనగా హిందీ భాషలో అర్థం -- హత్తుకొనుట .
- వినాయక చవితి నాడు ప్లాస్టర్ ఆప్ పారిస్ తో చేసిన విగ్రహాలు వాడడం మానేసి మట్టితో చేసిన విగ్రహాలు వాడాలి .
- కిస్మస్ సందర్భంగా కొనిఫర్ చెట్లు నరకడం ఆపివేయాలి
- అరటి ఆకుల్లో భోజనం ఆరోగ్యానికి మంచిది. అరటి ఆకు ఖనిజ లవణాలను కలిగి ఉంది.
- వాతావరణంలో కలిగే అసాధారణ మార్పులను వాతావరణ మార్పు అంటారు.
- వాతావరణ మార్చు ప్రభావాలు - వరదలు, మంచు కరగడం , అడవులు తగలబడడం, కరవు మొదలయినవి .
- భూమి మీద ఉష్టోగ్రతలు వాతావరణ మార్పుల వలన ప్రతి సంవత్సరం పెరుగుతున్నాయి.
- మనం ధరించే దుస్తులు
- తయారు చేయు విధానం బట్టి దుస్తులు రకరకాలుగా ఉంటాయి
- బట్టలు తయారు చేయడానికి వాడే ముడి సరకు మనకు ప్రధానంగా మొక్కలు, జంతువుల నుండి లభిస్తుంది .
- మొక్కలు, జంతువులు నుండి లభించే దారాలు - సహజాదారాలు.
- రసాయనాలు ఉపయోగించి యంత్రముల ద్వారా తయారు చేయు దారాలు - కృత్తిమ దారాలు
- నూలు, జనపనార అనునవి మొక్కల నుండి తయారయ్యే సహజ దారాలు కు ఉదాహరణ .
- పట్టు మరియు ఉన్ని అనునవి జంతువుల నుండి తయారయ్యే సహజదారాలుకు ఉదాహరణ .
- నూలు మెత్తగా, తెల్లగా ఉంటుంది .
- నూలు దారాలు దేని నుండి సేకరిస్తారు - పత్తి మొక్కలు .
- పత్తి మొక్కల కాయలనుండి ముడి దారా . తీస్తారు
- ముడిదారాలను చరఖా పై వడికి నాణ్యమైన దారాలు చేస్తారు
- ఈ దారపు కండెలను మగ్గంపై నేస్తారు. వీటిని నూలు వస్త్రములు అంటారు
- నూలు వస్త్రములు చెమటను పీల్చుకుని శరీరాన్ని చల్లగా ఉంచుతాయి
- నూలు వస్త్రములు మన వాతావరాణానికి అనుకూలమైనవి
- లెనిన్ దుస్తులు ఏ మొక్కల నుండి తయారు చేస్తారు - అవిసె మొక్కలు
- జనపనార సంచులు, తాళ్ళు, డిజైనర్ దుస్తులు జనపనార నుండి తయారు చేస్తారు .
- పట్టు మృదువైనది, అందమైనది .
- పట్టుపురుగు యొక్క గొంగళి పురుగులు మల్టరీ ఆకులను తింటూ కకూన్ గా మారుతుంది
- నాణ్యమైన పట్టు తయారు చేయడానికి కకూన్ లను ఉడికిస్తారు
- శీతాకాలంలో ఉన్ని దుస్తులు ధరిస్తాము
- గొర్రె బొచ్చు కత్తిరించి ఉన్నిని దారాలుగా వాడుకుతారు
- పరిశ్రమలలో రసాయనాల ద్వారా తయారయ్యే వస్త్రలను సింధటిక్ వస్తల లేదా కృత్తిమ వస్తలు అంటారు
- Ex: పాలీస్టర్, రేయాన్, నైలాన్, టెర్లిన్
- గొడుగులు, రెయాన్ కోట్లు జలనిరోధిత గుడ్డతో తయారు చేస్తారు
- మనం ధరించే దుస్తులు మన శరీరాన్ని కాపాడడమే కాకుండా మన సంస్కృతిని కూడా ప్రతిబింబిస్తాయి.
- కేరళలో మగవాళ్ళు లుంగీ ధరిస్తారు
- తమిళనాడులో మగవాళ్ళు చొక్కా, ధోతి ధరిస్తారు
- రాజస్థాన్ లో మగవాళ్ళు కుర్తా ధరిస్తారు
- చలి ప్రదేశాలలో నివసించే ప్రజలు ఉన్నితో తయారైన దుస్తులు ధరిస్తారు
- వేడి ప్రదేశాలలో నూలు వస్త్రములు వాడతారు
- రంగు దుస్తులను నీడలో ఆరవేయాలి. లేకపోతే అవి రంగును కోల్పోతాయి
- గాలిని మనం చూడలేము. కానీ అనుభూతి చెందగలం
- వీచే గాలిని పవనం అంటారు
- తేలికపాటి పవనాన్ని బ్రీజ్ అంటారు
- బలమైన పవనాన్ని గేల్ అంటారు
- గాలికి బరువు ఉంది. ఒత్తిడి కలిగిస్తుంది స్థలాన్ని ఆక్రమిస్తుంది. శబ్దాలు, వాసనలు మోసుకెళుతుంది .
- గాలి జత్తిడి (పీడనం) కారణంగా పువ్వుల పరిమళం మనం ఆస్వాదించగలం
- గాలి జత్తిడి (పీడనం) కారణంగా గొట్టాలతో పండ్ల రసాలు తాగగలము .
- గాలి జత్తిడి (పీడనం) వలన పవర్ హెడ్ టాంక్ నుండి నీళ్ళు తీసుకోగలుగుతున్నాం .
- మన అవయువ వ్యవస్థల గురించి తెలుసుకుందాం
- మన శరీరం వివిధ భాగాలలో నిర్మితమై ఉంటుంది
- బాహ్య అవయువాలు -- చేతులు, కాళ్ళు, కళ్ళు మొదలయినవి
- అంతర్గత అవయువాలు -- గుండె, ఊపిరితిత్తులు, కాలేయం , మూత్రపిండాలు మొదలయినవి
- పెద్దవారిలో 206 ఎముకలుంటాయి
- ఈ ఎముకలు ఒక చట్రంలా అమర్హబడి ఉంటాయి . ఈ చటాన్ని అస్థిపంజర వ్యవస్థ అంటారు
- కండరాలు ఎముకలకు అతకబడి ఉంటాయి
- ఎముకల పెరుగుదల, శరీరం పొడవు ఎదగడంలో సహాయపడును .
- అస్థిపంజర వ్యవస్థ , కండరాలు కలసి శరీరానికి ఆకారాన్ని ఆధారాన్ని ఇస్తాయి
- మెదడును రక్షించేది - కపాలం
- ఊపిరితిత్తులు, గుండెను రక్షించేవి - ఉరః పంజరం
- మానవుని శరీరంలో 12 జతల ప్రక్కటేముకలు ఉంటాయి
- మన శరీరాన్ని నిటారుగా ఉండేలా చేసేది - వెన్నెముక
- మృదులాస్థి అనే మెత్తని ఎముకతో తయారయ్యే మన శరీరంలోని భాగం - బాహ్యచెవి (పన్నా), ముక్కు చివరి భాగం
- మన శరీరంలో అతి పెద్ద ఎముక -- తొడఎముక (ఫీమర్
- మన శరీరంలో చిన్న ఎముక -- చెవి ఎముక (స్టెప్స్ )
- ఎముకలు కాల్షియం, ఫాస్ఫరస్ తో తయారవుతాయి .
- మనం తీసుకున్న ఆహారం నోటిలోని దంతాల సహాయంతో నమలబడి లాలాజలంతో కలసి మెత్తగా చూర్ణంగా చేయబడును
- నమలబడిన ఆహారం ఏ భాగం ద్వారా జీర్దాశయం లోనికి ప్రవేశిస్తుంది - ఆహారావాహిక
- ఆహారం జీర్ణాశయంలో జీర్ణరసాలతో కలుస్తుంది
- జీర్ణాశయం నుండి ఆహారం చిన్న పేగులోకి చెరీ పూర్తిగా జీర్ణం అవుతుంది
- పూర్తిగా జీర్ణమైన ఆహారం ఎచట రక్తంలోనికి శోషించబడుతుంది -- చిన్న పేగు
- జీర్ణంకాని ఆహారం పెద్ద పేగులోనికి చేరుతుంది
- జీరం కానీ ఆహారంలోని కొంత నీరు పెద్ద పేగులో శోషించబడుతుంది
- పెద్ద పేగులో జీర్ణం కానీ ఆహారం ఏ భాగం ద్వారా బయటకు విసర్జించబడుతుంది - పాయువు
- సంక్లిష్టమైన ఆహార పదార్థాలు జీర్ణరసాలలో ఉండే ఎంజైమ్ ల సహాయంతో రక్తంలోనికి శోషించబడి సరళ పదార్ధాలుగా మారడాన్ని జీర్ణక్రియ అంటారు
- చిన్న పేగు 6 మీటర్ల పొడవు ఉండి, ముడుతలు పడి ఉంటుంది
- చిన్న పేగులో ఆహారం జీర్ణమై రక్తంలో శోషించబడే దాకా ఉండడానికి ఈ ముడతలు సహాయపడతాయి .
- నిరంతరం గాలిని పీల్లుకుంటూ, విడిచి పెడుతూ ఉండే ప్రక్రియను శ్వాస క్రియ అంటారు.
- గాలి పీల్లడాన్ని ఉచ్చాసం అంటారు
- గాలి విడిచి పెట్టడాని నిచ్చ్వాసం అంటారు.
- శ్వాస వ్యవస్థలో భాగాలు -- ముక్కు, గాలిగొట్టం, ఊపిరిత్తులు
- ముక్కుతో పిల్లుకున్న గాలి, గాలి గొట్టం ద్వారా ఊపిరితిత్తులు ఏ కుహరంలో ఉంటాయి -- ఉరః కుహరం
- ఒక జత ఊపిరితిత్తులు స్పాంజీ ఆకారంలో ఉరః కుహరంలో ఉంటాయి .
- మనం పీల్చే గాలిలో ఉన్న ఆక్సిజన్ ఆహార పదార్ధాలను విచ్చిన్నం చేసి, శక్తిని విడుదల చేయడంలో సహాయపడుతుంది .
- ఉచ్చ్వాస సమయంలో ఊపిరితిత్తులు వ్యాకోచిస్తాయి .
- నిశ్వాస సమయంలో ఊపిరితిత్తులు సంకోచిస్తాయి
- ఉచ్చ్వాస సమయంలో పీల్దే గాలిలో ఉన్న ఆక్సిజన్ ఊపిరితిత్తులలో చేరి ,రక్తంతో కలసి, కణాలను చేరి శక్తిని విడుదల చేస్తుంది
- ఈ సమయంలో ఉత్పత్తి అయ్యే కార్టన్ డై ఆక్సైడ్, నీటి ఆవిరి ఊపిరితిత్తుల నుండి బయటకు రావడాన్ని నిశ్వాసం అంటారు
- రక్త ప్రసరణ వ్యవస్థలో భాగాలు -- గుండె, రక్తం, రక్తనాళాలు
- రక్తాన్ని రక్తనాళాల ద్వారా శరీరంలోని అన్నీ భాగాలకు పంపు చేసేది మరియు స్వీకరించేది - గుండె
- రక్తనాళాలు ధమనులు, సిరలుగా ఉంటాయి .
- మంచి రక్తాన్ని గుండె నుండి ఇతర శరీర భాగాలకు తీసుకుని వెళ్ళేవి - ధమనులు
- పుపస ధమనులలో చెడు రక్తం ఉంటుంది
- శరీర భాగాలు నుండి ఆక్సిజన్ లేని రక్తాన్ని గుండెకు చేరవేసేవి - సిరలు
- పుపుస సిరలలో మంచి రక్తం ప్రవహిస్తుంది .
- గుండె ఛాతిలో ఎడమ వైపు ఉంటుంది
- గుండెలో గల గదులు - 4
- గుండెలో పైన ఉన్న 2 గదులను కర్ణికలు, కింద ఉన్న రెండు గదులను జఠరికలు అంటారు.
- గుండె మోటారు పంపు వలె పనిచేస్తుంది .
- గుండె రక్తాన్ని పంపు చేసేటపుడు లబ్ - డబ్ ఆన్ శబ్దం వస్తుంది
- ఆక్సిజన్ మరియు ఇతరపోషకాలను శరీర భాగాలకు సరఫరా చేసేది - రక్తం
- రక్తం శరీర ఉష్ణోగ్రతను నియంతిస్తుంది
- రక్తం రోగకారక క్రిములతో పోరాడుతుంది .
- కార్టన్ డై ఆక్సైడ్ లాంటి వ్యర్ద పదార్ధాలను శరీరం నుండి తొలగించడంలో రక్తం సహాయపడుతుంది
- రక్తంలో 3 రకాల కణాలుంటాయి
- 1. ఎర్ర రక్త కణాలు
- 2. తెల్ల రక్తకణాలు
- 3. రక్త ఫలకికలు
- రక్తం నకు ఎరుపు రంగు కలిగించే వర్ణకదార్థం - హిమో గ్లోబిన్
- రక్తంలో హిమోగ్లోబిన్ తక్కువ అవడం వలన పిల్లలు రక్త హీనతతో బాధపడుతారు .
- పల్లీలు , చిక్కిలు తినడం వలన శరీరానికి తగినంత రక్తం వస్తుంది .
- AP ప్రభుత్వం మధ్యాహ్న భోజనంలో పిల్లలకు హిమోగ్లోబిన్ పెంచడానికి పల్లీ చిక్కిలు సరఫరా చేస్తుంది
- మన శరీరంలో అధికమైన, అనవసరమైన పదార్ధాలను బయటకు పంపిచే వ్యవస్థను విసర్జన వ్యవస్థ అంటారు
- మన శరీరంలో 3 రకాల విసర్జక అవయువాలు కలవు -- 1. చర్మం 2.మూత్రపిండాలు 3.ఊపిరితిత్తులు
- మన శరీరంలో రెండు మూత్రపిండాలు ఉదరకుహరంలో వెన్నెముకకు ఇరుప్రక్కలా ఉంటాయి .
- మూత్ర పిండాలు చిక్కుడు గింజ ఆకారంలో ఉంటాయి
- మూత్ర పిండాలు రక్తాన్ని వడగొట్టి రక్తంలోని మలినాలను తొలగిస్తాయి
- ఈ మలినాలు మూత్రం రూపంలో బయటకు విసర్జించబడతాయి
- ఊపిరితిత్తులు స్పాంజీ వంటి నిర్మాణాలు .
- శ్వాసకియలో పీల్లుకున్న గాలిలోని ఆక్సిజన్ ఊపిరితిత్తులకు చేరి రక్తంలో కలుస్తుంది .
- నిచ్చ్వాస క్రియలో కార్టన్ డై ఆక్సైడ్ ఊపిరితిత్తులనుండి బయటకు పంపి వేయబడుతుంది
- మన శరీరంలో పైకి కనిపించే అతిపెద్ద విసర్ణ్ణో అవయువం -- చర్మం
- చర్మం చెమట గ్రంథులని కలిగి ఉంటుంది .
- మన శరీరంలోని అదనపు నీటిని, లవణాలను చెమట రూపంలో బయటకు విసర్జించేది - చర్మం
- చెమట చర్మంలో స్వేద రంధ్రముల ద్వారా బయటకువస్తుంది
- మెదడు నాడుల ద్వారా మన శరీరాన్నినియం త్రిస్తుంది .
- నాడీ వ్యవస్థలో భాగాలు -- మెదడు, వెన్నెముక, నాడులు
- శరీర భాగాల నుండి మెదడుకు, మెదడు నుండి శరీర భాగాలకు సమాచారాన్ని తీసుకు వెళ్ళేవి - నాడులు
- జ్ఞానేంద్రియాలన్నీ నాదుల ద్వారా మెదడుతో కలుపబడతాయి
- చంద్ర శేఖర్ వెంకట్రమన్ - 1888 - 1970
- ASK the right questions and nature will open the doors to her secrets
- CV రామన్ తమిళనాడులోని తిరచిరాపల్లిలో 1888 నవంబర్ 7న జనించారు
- మద్రాసు విశ్వవిద్యాలయంలో చదివారు.
- 1928 ఫిభ్రవరి 28న రామన్ ఎఫెక్ట్ కనుగొన్నారు
- 1930 వ సంవత్రంలో CV రామన్ కు భౌతిక శాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతి లభించింది
- ప్రతిసంవత్సరం ఫిభ్రవరి 28న జాతీయ సైన్స్ దినోత్సవం జరుపుకుంటారు
- CV రామన్ గారికి 1954 వ సంవత్సరంలో భారతరత్న లభించింది
- 1970 నవంబర్ 21 న 6౪ రామన్ గారు బెంగుళూరులో మరణించారు
- వ్యవసాయం
- వరిసాగులోని వివిధ దశలు:-
- 1. పొలాన్ని దుక్కిదున్నడం:- మొదట రైతులు పొలాన్ని వ్యవసాయానికి సిద్దం చేస్తారు. ఎడ్లతో గాని, టాక్టర్ తో గాని పొలాన్ని దున్నుతారు
- 2. చదును చేయడం :- దున్నిన పొలాన్ని నీటితో నింపి నాట్లు వేయడానికి చదును చేస్తారు
- 3. నాట్లు వేయడం: రైతులు వారి మదుల నుండి తెచ్లి చదును చేసిన పొలంలో నాటుతారు
- 4. నీరు పెట్టడం :
- 5. ఎరువులు వేయడం
- 6. సస్వరక్షణ:. మొక్కలకు వ్యాధులు సోకుండా నివారించడానికి కిమీ సంహారక మందులు వాడతారు
- 7. పంటకోత
- 8. నూర్చడం
- 9. తూర్చారబట్టడం :- తూర్పార బట్టడం ద్వారా గింజలను ఊకను వేరు చేస్తారు
- 10. నిల్వచేయడం
- 11. మర పట్టించడం :
- పొలానికి నీటి సరఫరా చేయడాన్ని నీటి పారుదల అంటారు.
- వరిని నీటి ఆధారిత పంటగా చెపుతారు...
- వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా 4 రకాలుగా చేస్తారు
- 1. క్షేత్ర నీటి పారుదల :- వర్ష పాఠం తగినంతగాలేనపుడు ఈ విధానం ద్వారా పొలానికి నీరు సరఫరా చేస్తారు
- 2.చాళ్ళు నీటి పారుదల :. చాళ్ళు మరియు కందకాలు తవ్వివాటి ద్వారా పొలానికి నీటి పారుదల చేస్తారు
- 3. స్రింక్లర్ నీటి పారుదల :. నియంత్రిత పద్దతిలో ప్రత్యక్ష పైపుల ద్వారా వర్షం వలె నీటిని చల్లుతారు
- 4.బిందు సేద్యం:- నీటి గొట్టానికి చిన్న రంధ్రములు చేసి నేలపై ఉంచి నీరు ఆ రంధ్రముల ద్వారా నేరుగా మొక్కల వేర్లకు చేరే ఏర్పాటు చేస్తారు
- వ్యవసాయంలో ఉపయోగించే సాంప్రదాయ పనిముట్లకు ఉదా:- నాగలి, గడ్డపార, కొడవలి, విత్తనాలు చల్లు గొర్రు.
- ఆధునాతన వ్యవసాయ పనిముట్లకు దాహరణ -- వరినాట్ల యంత్రం, వరి కోత యంత్రం
- మొక్కల పెరుగుదల పంట దిగుబడి, నేల సారంపై ఆధారపడి ఉంటుంది
- ఎరువులు ఉపయోగించడం వలన పంట పెరుగుదల, దిగుబడి పెంచవచ్చు .
- సహజ ఎరువులకు ఉదాహరణ :- కంపోస్ట్, మొక్కల అవశేషాలు, ఆవుపేడ, జంతువుల విసర్జితాలు
- రసాయన ఎరువులు నేలలో ఉండిపోయి నేల సారాన్ని తగ్గిస్తాయి
- గొంగళి పురుగు మాత్ గా మారి పంటను నాశనం చేస్తుంది
- గొంగళి పురుగు వివిధ దశలలో పంటను నాశనం చేస్తుంది .
- పరాగసంపర్కం మరియు విత్తనాలు పర్పడడంలో ప్రముఖపాత్రవహించేవి - సీతాకోకచిలుక, తేనెటీగ
- సీతాకొక చిలుక జీవిత చరిత్ర :- గుడ్డు - లార్వా - ప్యూపా - ఇమాగో
- కప్ప లార్వాను ఏమని పిలుస్తారు - టాడ్ పోల్స్ (తోక కప్పలు)
- టాడ్ పోల్ చిన్న చేపను పోలి ఉంటుంది
- టాడ్ పోల్ తరువాత కప్పగా మారుతుంది
- కప్ప జీవిత చక్రం:- గుడ్ల సమూహం -- టాడ్ పోల్ - కాళ్ళు కలిగిన టాడ్ పోల్ - చిరుకప్ప - కప్ప
- కప్ప టాడ్ పోల్ గా ఉన్నపుడు శైవలాలను తిని నీటిని శుభ్రంగా ఉంచడంలో సహాయం చేస్తుంది
- కప్పగా మారిన తరువాత కీటకాలను తిని ఆ ప్రదేశాన్ని శుభ్రంగా ఉంచుతాయి
- పర్యావరణం దెబ్బతినడం గురించి తలియచేయడంలో మంచి సూచికలు -- కప్పలు, సీతాకొక చిలుకలు
- కిమిసంహరక మందుల అధిక వాడకం అనునది కాన్సర్ వంటి రోగాలకు కారణం అవుతుంది
- రైతులు సేంద్రీయ వ్యవసాయ పద్దతులు ఉపయోగించాలి
- సేంద్రీయ వ్యవసాయంలో ఉపయోగించే ఎరువులు - పశువులవ్యర్దాలు , వర్షి కంపోస్ట్, నూనె మరియు జీవవ్యర్జాలు
- సేంద్రీయ పద్దతిలో వ్యవసాయం చేయడాన్ని - ZBNF అంటారు
- ZBNF అనగా జీరోబడ్జెట్ నేచురల్ ఫార్మింగ్
- సేంద్రీయ వ్యవసాయం వలన లాభాలు
- 1. పర్యావరణ పరిరక్షణ
- 2. కాలుష్యం తగ్గిస్తుంది
- 3. నీటిని పొదుపు చేస్తుంది
- 4. నేల కోత తగ్గిస్తుంది
- 5. నేల సారం పెంచుతుంది
- ధాన్యాన్ని ఎండబెట్టి గాలి, వెలుతురు ఉన్న గదులలో నిలువచేస్తారు.
- ధాన్యాన్ని గదిలో నిలువచేసే ముందు పురుగు మందులు చల్లి గదిని శుభ్రం చేస్తారు .
- ఆధునిక నిలువ చేయు పద్ధతిలో ధాన్యాన్ని గోదాములలో, శీతలీకరణ గోదాములలో నిల్వ చేస్తారు
- ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో ముఖ్యమైన పంట వరి
- మన రాష్ట్రంలో 62 శాతం మండి వ్యవసాయం ముఖ్యమైన వృత్తిగా కలిగి ఉన్నారు
- శ్రీకాకుళంలో ప్రధాన పంట -- వరి
- విశాఖపట్టణంలో ప్రధాన పంట -- పసుపు
- విజయ నగరంలో ప్రధాన పంట -- అరటి
- తూర్పు గోదావరి ప్రధాన పంట -- వరి
- పశ్చిమ గోదావరి ప్రధాన పంట -- వరి, అరటి
- కృష్ణలో ప్రధాన పంట -- వరి, పశు గ్రాసం , పసుపు
- గుంటూరులో ప్రధాన పంట -- వరి, పశుగ్రసం, జొన్న, పసుపు, టమాటా
- ప్రకాశంలో ప్రధాన పంట -- పశుగ్రసం, జొన్న, కమలాలు
- నెల్లూరులో ప్రధాన పంట -- వరి
- కడపలో ప్రధాన పంట -- అరటి, టమాటా, కమలా, జొన్నలు
- కర్నూలులో ప్రధాన పంట - టమాటా, కమలా, కీర, పసుపు, అరటి, జొన్న
- చిత్తూరులో ప్రధానపంట -- టమాటా, పశుగ్రసం, కీర
- అనంతపురంలో ప్రధానపంట - టమాటా, అరటి, కమల, వరి, కీర
- చిరుధాన్యాలకు ఉదాహరణ -- కొర్రలు, అండుకొర్రలు, సామలు, అరికెలు, ఉదలు
- వరి, గోధుమ, చిరుధాన్యాలు ఉత్వత్తి చేయడంలో భారత దేశం ఎన్నవ స్థానంలో ఉంది - 2వ
- మన ఆరోగ్యం మన ఆహార అలవాట్ల పై ఆధారపడి ఉంటుంది
- మన ఆహారంలో పిండిపదార్థాలు, ప్రోటి లు, కొవ్వులు, ఖనిజ లవణాలు, విటమిన్లు ఉండాలి
- నీరు ఎంతో విలువైనది
- గ్రామాలలో చెరువులు, నూతులు, బోరుబావులు ప్రధానమైన నీటి వనరులు
- నీటికి ప్రధాన వనరు - వర్షపు నీరు
- వర్షపు నీటిని నిల్వచేయుటకు చెరువులు నిర్మిస్తాం
- నదులలో నీరు నిల్వ చేయుటకు ఆనకట్టలు, జలాశయాలు నిర్మిస్తాం
- జలాశయాలలో నీటి మట్టం పెంచడానికి నాదివాలుకి అడ్డుగా నీటిని నిలువ చేయుటకు నిర్మించబడిన అడ్డుకట్ట ను ఆనకట్ట అంటారు
- మన రాష్ట్రంలో ముఖ్య నదులు - గోదావరి, వంశధార, పెన్నా
- మన రాష్ట్రంలో ఉన్న జలాశయాలు -- పులిచింతల, తెలుగుగంగ, తోటతల్లి బ్యారేజ్, కండలేరు జలాశయం, వెలుగొండ
- నాగార్జున సాగర్ , శ్రీశైలం ఆనకట్టలు ఏ నదిపై నిర్మించారు - కృష్ణానది
- సర్ ఆర్థర్ కాటన్ బ్యారెజ్ గోదావరి నదిపై ధవళేశ్వరం వద్ద నిర్మించబడింది
- సర్ ఆర్థర్ థామస్ కాటన్ బ్రిటీష్ దేశానికి చెందిన నీటి పారుదల శాఖ ఇంజనీరు
- గోదావరి నదిపై తూర్పు గోదావరి జిల్లా ధవళేశ్వరం మరియు పచ్చిమ గోదావరి జిల్లా విజ్ణేశ్వరం మధ్యలో ధవళేశ్వరం ఆనకట్ట నిర్మించింది - సర్ ఆర్థర్ థామస్ కాటన్
- భారతదేశంలో పొడవైన నదులలో కృష్ణానది 4వ స్థానంలో ఉంది
- కృష్ణానది మహారాష్ట్ర లోని పశ్చిమ కనుమలలో మహాబలేశ్వరం వద్ద జన్మించింది
- కృష్ణానది పొడవు సుమారు 1400 km
- కృష్ణానదికి మరొకపేరు - కృష్ణవేణి
- కృష్ణ నది మహారాష్ట్ర, AP, తెలంగాణా, కర్ణాటక రాష్ట్రాలకు నీటి వనరు .
- కృష్ణానది ఉపనదులు = భీమ , గాయతి, ఘటప్రభ, కోయన , మలప్రభ, మున్నేరు, నీర, పాలెం, పంచగంగ, తుంగబథ్ర, వేమన, వ్యర
- కృష్ణానది కృష్ణాజిల్లా లోని హంసలదీవి వద్ద బంగాళాఖాతంలో కలుస్తుంది
- నాగార్జున సాగర్ అనే బహళార్ధక ప్రజెక్ట్ కృష్ణా నదిపై ఏ సంవత్సరంలో నిర్మించబడింది - 1967
- నాగార్జున సాగర్ ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని గుంటూరు జిల్లా నాగార్జున కొండ, తెలంగాణా రాష్ట్రంలో నల్గొండ జిల్లా మధ్యలో నిర్మించారు
- నాగార్జున సాగర్ కు 2 కాలువలు ఉన్నాయి
- 1. కుడికాలువ 2. ఎడమ కాలువ
- నాగార్జున సాగర్ కుడి కాలువను పమంటారు - జవహర్ కాలువ
- నాగార్జున సాగర్ ఎడమ కాలువను ఏమంటారు -- లాల్ బహుదూర్ కాలువ
- ప్రకాశం బ్యారేజ్ విజయవాడలో కృష్ణా నదిపై నిర్మించారు .
- ప్రకాశం బ్యారేజ్ పొడవు - 1.2 km
- ప్రకాశం బ్యారేజ్ ఏ రెండు జిల్లాల మధ్య ఉంది - కృష్ణా, గుంటూరు
- ప్రకాశం బ్యారేజ్ ప్రారంభమైన సంవత్సరం -- 1957
- ప్రకాశం బ్యారేజ్ ప్రారంభించింది -- ప్రకాశం పంతులు
- ఆంధ్ర రాష్ట్ర మొదటి ముఖ్యమంత్రి - శ్రీ టంగుటూరి ప్రకాశం
- కృష్ణానది ఒడ్డున ఉన్న పవిత్ర స్థలాలు - మహాబళేశ్వరం , ఆలంపూర్ జోగులాంబ , విజవాడ
- కనకదుర్గ , అమరావతి అమరలింగేశ్వరుడు
- కృష్ణానది ఒడ్డున గల నగరాలు -- విజయవాడ (AP) ,సింగిలి , కరడ (మహారాష్ట్ర
- వంశధార నది ప్రవహించే జిల్లా - శ్రీకాకుళం
- నాగావళి నది ప్రవహించే జిల్లా - శ్రీకాకుళం, విజయనగరం
- గోదావరి నది ప్రవహించే జిల్లాలు -- తూర్పు, పశ్చిమ గోదావరి
- పెన్నా నది ప్రవహించే జిల్లాలు - అనంతపురం, కడప, నెల్లూరు
- కృష్ణానది చేపలు పట్టేవారికి జీవనాధారం .
- AP టూరిజం శాఖ శ్రీశైలం వద్ద కృష్ణానది నిలువ జలాలతో బోట్ రైడింగ్ సౌకర్యం ఏర్పరచింది
- విజయవాడలో భవానీ బ్వీపం ఒక పర్యాటక ప్రదేశం
- 2009 కర్నూలు నగరంలో ఏ నది వలన వరద వచ్చింది - తుంగభథ్ర
- కర్నూలు వరదలలో 30 అడుగుల ఎత్తు వరకు మునిగిపోయారు
- కర్నూలులో నీరు తొలగించుటకు ౩ రోజుల సమయం పట్టింది
- 2019 కృష్ణానది వరదల వలన కృష్ణా, గుంటూరు జిల్లా లోని చాలా ప్రాంతాలు నీట మునిగాయి.
- పాముల లంక గ్రామం వరదలకు లోనయ్యే ప్రాంతం . ఇది తోట్లవల్లూరు మండలం, కృష్ణాజిల్లాలో గలదు
- వర్షాభావ పరిస్థితులకు ఉదాహరణ -- అనంతపురం జిల్లా
- మనకు ఎవరు సేవ చేస్తారు
- ప్రజలకు అవసరమైన సౌకర్యాలు అందించే ఒక సేవాసంస్థ -- ప్రభుత్వం
- మనదేశంలో 3 స్థాయిలలో ప్రభుత్వాలు ఉన్నాయి
- 1. స్థానిక ప్రభుత్వం
- 2. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం
- 3. కేంద్ర ప్రభుత్వం
- స్థానిక ప్రభుత్వం : గ్రామాలు, పట్టణాలలో, నగరంలో ఉండే స్థానిక ప్రభుత్వాన్ని స్థానిక ప్రభుత్వం అంటారు.
- ఉదాహరణ: గ్రామపంచాయితీ, మండల పరిషత్,జిల్లా పరిషత్, పురపాలక మరియు నగర పాలక సంస్థలు
- గ్రామపంచాయితీ :
- గ్రామపంచాయితీ గ్రామంలో నివసించే ప్రజల బాగోగులు చూసుకుంటుంది.
- 18 సంవత్సరాలు పైబడిన గ్రామస్తులచే గ్రామపంచాయితీ సభ్యులు ఎన్నుకోబడతారు .
- పంచాయితీ సభ్యులను 5 సంవత్సరాలకు ఒకసారి ఎన్నుకొంటారు
- గ్రామపంచాయితీ పెద్దను ఏమంటారు - సర్పంచ్
- సర్పంచ్ పదవీ కాలం - 5 సంవత్సరాలు
- గ్రామీణ ప్రాంత ప్రజలకు వారికి కావలసిన సేవలు పారదర్శకతతో అందించడానికి ప్రభుత్వం కొంతమంది ఉద్యోగులచే ఏర్పాటు చేసిన వ్యవస్థ -- గ్రామ సచివాలయం
- గ్రామ సచివాలయంలోని ఉద్యోగుల సంఖ్య - 11
- మండల పరిషత్ :
- కొన్ని గ్రామాలు కలసి ఒక మండలం ఏర్పడుతుంది
- మన రాష్ట్రంలో గల మండలాలు - 676
- మండల స్థాయిలోని అన్నీ సంక్షేమ, అబివృద్ధి కార్యక్రమాలను నిర్వహించేది - మండల అబివృద్ధి అధికారులు
- మండల పరిషత్ అధ్యక్షుడు మండల పరిషత్ సభ్యులచే ఎన్నుకోబడతారు
- MPTC అనగా – mandal parishath territoriyal council
- MPTC పదవీకాలం - 5 సంవత్సరాలు
- మండల పరిషత్ కార్యాలయం -- విధులు:
- మండల పరిషత్ కార్యాలయానికి అధిపతి - మండల అభివృద్ధి అధికారి (MPDO)
- ప్రాధమిక విద్య అందేలా చూస్తుంది
- వ్యవసాయం, పశువుల పెంపకం, చేపల పెంపకం, కోళ్ళ పరిశ్రమల అబివృద్ధిలో పాల్గొంటుంది .
- రోడ్డు, నీటిపారుదల నిర్మాణం మరియు మరమత్తులు చేస్తుంది
- రక్షిత మంచినీరు అందించడం, ఆరోగ్యం, మహిళా శిశు సంక్షేమం, మురికి నీటి పారుదల సౌకర్యం వంటివి కల్పిస్తుంది .
- పోలీస్ స్టేషన్ - విధులు:
- దీనికి అధిపతి - సబ్ ఇన్ స్పెక్టర్ (SI)
- శాంతి భధ్రతలు కాపాడుతుంది
- ప్రజల నుండి ఫిర్యాదులు స్వీకరించి , నమోదు చేసుకుని వాటి పరిష్కారానికి కృషి చేస్తుంది .
- మండల రెవిన్యూ కార్యాలయం -- విధులు:
- దీనికి అధిపతి -- తహసీల్డార్
- గ్రామరెవిన్యూ అధికారుల (VRO) పనితీరు పర్యవేక్షిస్తారు .
- MPDO తో కలసి అవసరం ఉన్నవారికి సంక్షేమ కార్యక్రమాలు అందచేస్తారు .
- కులధృవీకరణ, ఆదాయ ధృవీకరణ పత్రము అందచేస్తారు.
- వెట్టి చాకిరీ చేయు ప్రజలకు విముక్తి కలిగిస్తారు .
- రైతులకు పట్టుదారు పాస్ పుస్తకాలు మంజూరు చేస్తారు .
- భూ సంబంధిత సమస్యలు పరిష్కరిస్తారు .
- ఎన్నికలు నిర్వహిస్తారు.
- ప్రాధమిక ఆరోగ్య కేంద్రం -- విధులు:
- దీని అధిపతి - ఆరోగ్య అధికారి .
- ఉప ఆరోగ్య కేంద్రములు నిర్వహించి వాటి కార్యకలాపాలను పర్యవేక్షిస్తారు.
- మండలంలో జాతీయ ఆరోగ్య కార్యక్రమాలు అమలు చేస్తారు .
- తల్లి బిడ్ద సంక్షేమం - పథకంలో భాగంగా సురక్షిత మైన కాన్సులకు బాధ్యత వహిస్తారు .
- బ్యాంక్ - విధులు:
- దీని అధిపతి - బ్యాంక్ నిర్వహణ అధికారి (Bank Manager)
- ప్రజలనుండి సొమ్ము సేకరించి ఖాతాలో జమచేయడం, అవసరమైన వారికి రుణాలు అందజేస్తారు.
- పొదువు మరియు డిజిటల్ లావాదేవీలు చూస్తారు.
- మండల విద్యా వనరుల కేంద్రం:
- దీని అధిపతి - మండల విద్యాశాఖాధికారి (MEO)
- బడి ఈడు గల పిల్లలను పాఠశాలలో నమోదు చేస్తారు .
- బడిలో పిల్లలకు మధ్యాహ్న భోజనం, నాణ్యమైన విద్య ఇతర కార్యక్రమాల అమలు పర్యవేక్షిస్తారు.
- పశు వైద్యశాల:
- దీని అధిపతి - పశువైద్యాధికారి
- పశువుల ఆరోగ్యం సంరక్షణ, గాయపడిన జంతువులకు వైద్యం అందిస్తారు
- జంతువుల నుండి మనుషులకు సోకే వ్యాధులను గుర్తించి వాటికి నివారణ, వాటికి ఇవ్వవలసిన బలవర్జకం అయిన ఆహారంపై రైతులకు అవగాహన కల్పిస్తారు
- జిల్లా పరిషత్:
- కొన్ని మండలాలు కలసి జిల్లా ఏర్పడుతుంది
- మన రాష్ట్రంలో గల జిల్లాలు - 13
- ప్రజల సంక్షేమం కొరకు జిల్లాన్ధాయిలో అనేక కార్యక్రమాలు అమలు పరచేది - జిల్లా పరిషత్
- ZPTC సభ్యులను ఎన్నుకునేది - మండలంలోని ఓటర్లు
- ZPTC అనగా – zilla parishath territorial council
- ZPTC సభ్యులు అందరూ కలిసి జిల్లా పరిషత్ అధ్యక్షుడిని ఎన్నుకుంటారు
- జిల్లాలోని అన్నీ ప్రభుత్వ సంస్థల కార్యకలాపాలను పర్యవేక్షించేది - జిల్లా కలెక్టర్
- పురపాలక మరియు నగర పాలకసంస్థలు:
- పట్టణాలలో గల స్థానిక ప్రభుత్వం - పురపాలక సంస్థ
- నగరాలలో గల స్థానిక ప్రభుత్వం - నగర పాలక సంస్థ
- మన రాష్ట్రంలో గల పురపాలక సంస్థలు - 74
- మన రాష్ట్రంలో గల నగరపాలక సంస్థలు - 16
- పురపాలక సంఘ అధిపతి -- చైర్మన్
- నగరపాలక సంస్థ అధిపతి - మేయర్
- వగరపాలక పురపాలక సంస్థ విధులు:
- 1. వీధి దీపాల ఏర్పాటు
- 2. జనన,మరణాల నమోదు
- 3. గృహాలు,పార్కుల నిర్మాణం
- 4. ఆసుపత్రుల ఏర్పాటు
- 5. రోడ్ల నిర్మాణం, మరమ్మతులు నిర్వహణ
- 6. రక్షిత మంచి నీటి సౌకర్యం కల్పించడం
- 7. చెత్తను శుభ్రం చేయడం, వ్యర్థ పదార్థాలు తొలగించడం
- రాష్ట్ర ప్రభుత్వం:
- ప్రతి రాష్ట్రానికి సొంత ప్రభుత్వం ఉంటుంది.
- రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ముఖ్య మంత్రి మరియు మంత్రి మండలి కలిగి ఉంటుంది.
- AP గవర్నర్ - శ్రీ బిశ్వఛందన్ హరిభూషన్ గారు
- AP ముఖ్యమంతిరి - శ్రీ ys జగన్మోహన్ రెడ్డి గారు
- AP విద్యాశాఖామంత్రి -- శ్రీ బొత్స సత్యనారాయణ .
- రాష్ట్రంలో చట్టాలు రూపోందించుకోవడంలో, వాటిని అమలు పరచడంలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం బాధ్యత వహిస్తుంది.
- మంత్రి మండలిని ఎవరు నియమిస్తారు - ముఖ్యమంత్రి సలహామేరకు గవర్నర్.
- కేంద్ర ప్రభుత్వం:
- కేంద్ర ప్రభుత్వానికి అధిపతి - రాష్ట్ర పతి
- ప్రధాన మంత్రి నియమించేది - రాష్ట్ర పతి
- కేంద్ర మంత్రి మండలిని ఎవరు నియమిస్తారు - ప్రధాన మంత్రి సలహామేరకు రాష్ట్రపతి .
- తపాలా, రైల్వేలు, టెలికాం,విమానాశ్రయాలు,ప్రకృతి విపత్తులు నిర్వహణ వంటి సేవలు అందించేది - కేంద్ర ప్రభుత్వం
- రాష్ట్రాలలో అత్యున్నత న్యాయ వ్యవస్థ -- హైకోర్టు
- దేశంలో అత్యున్నత న్యాయవ్యవస్థ - సుప్రీం కోర్టు
- ప్రభుత్వ సంస్థలు ప్రజలు ప్రాధమిక అవసరాలు తీరుస్తాయి.
- పప్రపంచాన్ని చుసివద్దాం
- రాయచోటి ఏ జిల్లాలో గలదు - కడప .
- విశాఖపట్టణంలో అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం కలదు .
- కృష్ణపట్నం ఓడరేవు ఏ జిల్లాలో గలదు -- నెల్లూరు
- ఒకదేశం నుండి ఇంకొక దేశానికి వెళ్లడానికి అంతర్జాతీయ రవాణా వ్యవస్థ ఉపయోగిస్తాం .
- విదేశాలకు వెళ్లడానికి ప్రధాన మార్గాలు - వాయుమారాలు, జలమార్గాలు .
- జలప్రయాణానికి వాయు మార్గంతో పొలిస్తే ఖర్లు తక్కువ, సమయం ఎక్కువ పడుతుంది .
- శ్రీకాకుళం జిల్లా కింతలి గ్రామంలో రైతులు పండ్లుకూరగాయలు, ఆకుకూరలు పండించి మార్కెట్ లలో అమ్ముతారు .
- మన ప్రదేశంలో తయారు చేయు ఉత్పత్తులు అధికంగా ఉంటే ఇతర ప్రదేశాలకు పంపబడతాయి. ఈ పద్ధతిని ఎగుమతి అంటారు.
- ఎగుమతుల ద్వారా లభించేది - విదేశీ కరెన్సీ
- విదేశీ కరెన్సీ ఆయాదేశాల ఆర్థిక వృద్ధికి సహాయపడును.
- మనకు అవసరమైన ఉత్పత్తులు ఇతర ప్రాంతముల నుండి దిగుమతి చేసుకుంటారు .
- పూసర్ల వెంకట సింధు బ్యాట్మింటన్ క్రీడాకారిణి.
- 2016 లో PV సింధు ప్రపంచ బ్యాట్మింటన్ ఛాంపియన్ షిప్ లో స్వర్ణ పథకం గెలుచుకుంది.
- PV సింధు ఆటలలో పాల్గొనడం కోసం స్విట్టర్లాండ్, మలేషియా, రియోడి జెనీరో వంటి ప్రదేశాలు దర్శించింది .
- PV సింధు భారత ప్రభుత్వం నుండి పొందిన పురస్కారాలు - పద్మ భూషణ్, పద్మశ్రీ, రాజీవ్ ఖల్ రత్న
- ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం ౧౪ సింధు ఏ ప్రభుత్వ ఉద్యోగం ఇచ్చి సత్కరించింది - డిప్యూటీ కలెక్టర్
- ఆంధ్రా కాశ్మీర్ గా పిలవబడే ప్రదేశం - లంబసింగి
- లంబసింగి విశాఖపట్టణం జిల్లాలో ఉన్న గిరిజన ప్రాంతం. .
- గ్లోబల్ విలేజ్ అనగా ప్రపంచం ఒక కుగ్రామం అని అర్థం .
- సమాచార వ్యవస్థ మరియు రవాణా వ్యవస్థలు కలిసి ప్రపంచాన్ని ఒక కుగ్రామంగా మార్చేశాయి.కావున మొత్తం ప్రపంచాన్ని గ్లోబల్ విలేజ్ అంటున్నాం.
- సమాచార, రవాణా వ్యవస్థలను ఇంటర్నెట్ విపరీతంగా ప్రభావితం చేసి ప్రపంచాన్ని ఒక కుగ్రామంగా మార్షి వేసింది .
- గ్లోబలైజేషన్ వలన ప్రజల మధ్య దూరం తగ్గించబడింది. ప్రపంచంలో ఏ ప్రదేశంలో ప్రజలైనా చేరుకోదగ్గ విధంగా కనెక్ట్ చేయబడింది .
- ప్రమాదాలు - ప్రధమ చికిత్స
- పాఠశాలలో అగ్ని ప్రమాదాలు నివారించడానికి ప్రతి పాఠశాల యందు మంటలను ఆర్పే యంత్రము ఏర్పాటు చేయాలి.
- గోడలపై 6 అడుగుల కంటే ఎత్తులో స్విచ్ బోర్డ్ లు ఏర్పాటు చేయాలి .
- వైకల్యం ఉన్న విద్యార్థుల కోసం ర్యాంప్ నిర్మించాలి .
- రోడ్లను దాటడానికి zebra crossing ఉపయోగించాలి .
- హాస్పిటల్ కు వెళ్ళే లోపు బాధితుడుకు అందచేయు తక్షణ చికిత్సను ప్రధమ చికిత్స అంటారు.
- ప్రధమ చికిత్స పెట్టె (+) ఆకారపు గుర్తు కలిగిఉంటుంది .
- ప్రధమ చికిత్స పెట్టెలో ఉండేవి - దూది, టింక్షర్, అయోడిన్, అయింట్ మెంట్ , మెడికేటెడ్ ప్లాస్టర్, కత్తెర, బ్యాండెజ్ క్లాత్, యాంటీసెప్టిక్ క్రీం, పెట్రోలియం జెల్లీ, సబ్బు, జ్వరమానిని .
- అ) గాయాలకు ప్రధమ చికిత్స
- 1. తడి దూదిని ఉపయోగించి గాయాన్ని సబ్బు నీటితో గాని, సెప్టిక్ లోషన్ తో గాని శుభ్రం చేయాలి.
- 2. దూదితో టింక్షర్ ఆయోడిన్ ను గానీ, యాంటీసెప్టిక్ క్రీము గాని రాయాలి.గాజు గుడ్డతో కట్టుకట్టి పైన ప్లాస్టర్ వేయాలి
- ఆ) కాలిన గాయాలకు ప్రధమ చికిత్స
- 1. కాలిన గాయం పై కొంత సేపు చల్లని నీరు పోయాలి
- 2. కాలిన గాయం తీవ్రమైనది అయితే లేపనం పూయాలి
- 3. కాలిన గాయం పైన ఏర్పడిన నీటి బొబ్బలను చిదమకూడదు,కట్టు కట్టకూడదు, రుద్దకూడదు, ఐస్ ఉపయోగించకూడదు
- ఇ) కుక్క కాటుకు ప్రధమ చికిత్స
- 1. కుక్క కరిచిన ప్రదేశమును సబ్బు లేదా యాంటీసెప్టిక్ లోషన్ కడగాలి .
- 2. గాయాన్ని ప్లాస్టర్ తో గానీ గాజుగుడ్డతో కానీ కట్టుకట్టకూడదు .
- ఈ) పాము కాటుకు ప్రధమ చికిత్స
- 1. మొదట కాటు వేయబడిన భాగాన్ని నిశితంగా పరిశీలించి,విష సర్పమో కాదో నిర్ధారించుకోవాలి .
- 2. సాధారణంగా పాము కాటుకు గురైన వ్యక్తి భయంతో స్పృహ తప్పి పడిపోతాడు అతని భయం తగ్గించేలా మాట్లాడాలి.
- 3. విషం శరీరంలో ఇతర భాగాలకు వ్యాపించకుండా ఒక గుడ్డతో గాయం పై భాగంలో గట్టిగా కట్టుకట్టాలి .
- 4. పాము కరిచిన వ్యక్తి అచేతనంలోకి పోకుండా చూడాలి .
- 5. వెంటనే బాధితుడిని డాక్టరు వద్దకు తీసుకువెళ్లాలి
- ఉ) తేలు కుట్టినప్పుడు ప్రధమ చికిత్స
- 1. సబ్బునీళ్లతో గాయాన్ని కడగాలి .
- 2. గాయం భాగం పై నొప్పి తగ్గేటట్లు మెల్లగా ఒత్తాలి .
- 3. వెంటనే బాధితుడిని డాక్టరు వద్దకు తీసుకువెళ్లాలి
- ఊ) నీళ్ళలో మునిగినప్పుడు -- ప్రధమ చికిత్స
- సాధారణంగా నీళ్ళలో మునిగిన వ్యక్తి ఎక్కువ నీళ్ళను మింగివేస్తాడు.అందువలన అచేతన అవస్థలోనికి వెళ్ళిపోతాడు.శ్వాస నాళాలు నీటితో మూసుకుపోతాయి .
- 1. తాగిన నీరు బయటకు వచ్చేలా రెండు చేతులతో పొట్టపై ఒత్తాలి.
- 2. శిక్షణ తీసుకున్నవారైతే నోటితో శ్వాస మార్గంలో నీళ్ళను తొలగించి మళ్ళీ శ్వాస ఆడేలా చేస్తారు.
- భారత ప్రభుత్వం ఎవరైన ఒక వ్యక్తికి ఏదయినా అత్యవసర సేవ అవసరం అయినప్పుడు సహాయ చర్యల కోసం కొన్ని ఉచిత ఫోన్ సేవలు కల్పించింది .
- వైద్య సేవల కొరకు , పోలీసు, అగ్ని ప్రమాదాలు నివారణ కొరకు 24 గంటలు అందుబాటులో ఉండే సేవలను అత్యవసర సేవలు అంటారు.
- ఉచిత వైద్య సలహాలు అందించే సేవ - 104
- 104 వారు ఫోన్ ద్వారా ఉచిత వైద్య సలహాలు అందిస్తారు
- గ్రామీణ ప్రాంతాల వారికి ఈ సేవలు బాగా ఉపయోగపడతాయి .
- పోలీసుల నుండి లభించే అత్యవసర సేవ phone no - 100
- ఎవరైనా వ్యక్తికి ఏదైనా అత్యవసర సేవ అవసరం అయినప్పుడు సంప్రదించవలసిన నంబర్ - 108
- భారత స్వాతంత్ర్య ఉద్యమం
- 1947 ఆగప్ట్ 15 న మన దేశం బ్రిటీష్ వాళ్ళ నుండి స్వాతంత్రం పొందింది .
- చంద్ర గుప్త మౌర్యుడు , అక్టర్ , షాజహాన్ , సముద్ర గుప్తుడు వంటి గొప్ప రాజులు భారతదేశాన్ని గొప్ప దేశంగా తీర్చి దిద్దారు .
- భారతదేశంలో వీరి కాలంలో నలందా , తక్షశిల వంటి గొప్ప విశ్వవిద్యాలయాలు స్థాపించబడ్డాయి.
- భారతదేశాన్ని అరబ్బుల దండయాత్రలు , ఐరోపా వారు బలహీనపరచి భారతదేశాన్ని వారి పాలన కిందకు తెచ్చుకున్నారు.
- ఒక వ్యక్తి లేదా ఒక సందర్భానికి గౌరవసూచనగా నిర్మించబడిన ఒక విగ్రహం లేదా భవనాన్ని చారిత్రక కట్టడం అంటారు .
- చారిత్రక కట్టడాలకు ఉదాహరణ : తాజ్ మహల్ , ఎర్ర కోట, సాంచీ స్తూపం .
- భారతదేశానికి సముద్ర మార్గం కనుగొన్న సంవత్సరం -- 1498
- భారతదేశానికి సముద్రమార్గం కనుగొన్న పోర్టుగీసు నావికుడు - వాస్కోడిగామా .
- పోర్చుగీస్ వారు, డచ్చివారు, French వారు, British వారు ఒకరి తర్వాత ఒకరు భారతదేశానికి వ్యాపారం కోసం వచ్చారు .
- బ్రిటీష్ వారు ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ స్థాపించి 1757 నుండి భారతీయ రాజ్యాలను పాలించడం మొదలు పెట్టారు .
- 1857 లో భారత దేశంలో వివిధ ప్రాంతాలలో ప్రజలు 8149 వారిపై తిరిగుబాటు చేశారు .
- ప్రధమ స్వాతంత్ర్య సంగ్రామం జరిగిన సంవత్సరం - 1857 .
- భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ఏర్పడిన సంవత్సరం -- 1885 .
- భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ స్థాపకుడు - ఉ౦ హ్యూమ్
- గాంధీజీ దక్షిణాఫ్రికా నుండి భారత దేశానికి తిరిగి వచ్చిన సంవత్సరం - 1915
- మహాత్మాగాంధీ 1919 వ సంవత్సరంలో స్వాతంత్ర పోరాటంలో చేరారు .
- గాంధీజీ సహాయ నిరాకరణ ఉద్యమం, ఉప్పు సత్యాగ్రహం చేపట్టారు .
- 1942 వ సంవత్సరంలో భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ భారతదేశాన్ని వదిలి వెళ్లాలని బ్రిటిష్ వారిని డిమాండ్ చేసింది .
- బ్రిటీష్ వారికి వ్యతిరేకంగా గాంధీజీ ఇచ్చిన నినాదం - డూ ఆర్ డై.
- 1947 ఆగప్ట్ 14 అర్థరాత్రి బ్రిటిష్ వారు భారతదేశం వదిలి వెళ్లారు .
- ఆగష్ట్ 15 న మనం స్వాతంత్ర దినోత్సవం జరుపుకుంటారు .
- ౫భారత రాజ్యాంగాన్ని రచించే బాధ్యత ను రాజ్యాంగ పరిషత్ ఎవరికి అప్పగించింది - 8గ అంబేడ్కర్ .
- భారత రాజ్యాంగం ఎప్పటి నుండి అమలులోకి వచ్చింది - 1950 జనవరి 26
- గణతంత్ర దినోత్సవం ఎప్పుడు జరుపుకుంటారు - జనవరి 26
- యూరోపియన్ లు భారత సముద్రమార్గం కనుగొన్న సంవత్సరం -1498
- భారతదేశంలో బ్రిటిష్ పాలన స్థాపన జరిగిన సంవత్సరం -- 1757
- బ్రిటిష్ పాలనపై ప్రజల తిరుగుబాటు - 1857
- భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ స్థాపన - 1885
- బెంగాల్ విభజన జరిగిన సంవత్సరం - 1905
- వందేమాతర ఉద్యమం ప్రారంభం అయిన సంవత్వరం -1905
- సహాయ నిరాకరణ ఉద్యమం ఎప్పుడు ప్రారంభం అయింది -1920
- ఉప్పు సత్యాగ్రహం ఎప్పుడు ప్రారంభం అయ్యింది - 1930
- స్వాతంత్ర పోరాటంలో గాంధీజీ నాయకత్వం ప్రారంభం అయిన సంవత్సరం - 1919
- క్విట్ ఇండియా ఉద్యమం ఏ సంవత్సరంలో ప్రారంభం అయింది - 1942
- ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి స్వాతంత్ర ఉద్యమంలో పాల్గొన్న సమరయోధులకు ఉదాహరణ : అల్లూరి సీతారామరాజు , దుగ్గిరాల గోపాల కృష్ణయ్య, దువ్వ్వూరి సుబ్బమ్మ, గాడిచర్ల హరిసర్వోత్తమరావు, కొండా వెంకటప్పయ్య, పోనాక కనకమ్మ, శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు, టంగుటూరి ప్రకాశం పంతులు...
- భారత దేశం రిపబ్లిక్ గా మారిన సంవత్సరం - 1950 జనవరి 26
- జనవరి 26 న గణతంత్ర దినోత్సవం జరుపుకుంటారు
- అవని నుండి అంతరిక్షానికి
- సముద్ర ప్రయాణం ద్వారా భూమి గుండ్రంగా ఉందని నిరూపించింది - ఫెర్దినాండ్ మాజిలాన్ .
- మాజిలాన్ ఏ దేశానికి చెందిన నావికుడు - పోర్టుగీస్
- భూమికి నమూనా -- గ్లోబ్
- భూమి మీద ఉన్న వివిధ రకాల ప్రాంతాలను గుర్తించడానికి సహాయపడేది -- గ్లోబ్
- గ్లోబ్ మీద అడ్డంగా నీయబడిన ఊహారేఖలు -- అక్షాంశాలు
- గ్లోబ్ మీద నిలువు గా గీయబడిన ఊహా రేఖలు - రేఖాంశాలు
- అక్షాంశాలు ,రేఖాంశాలు రెండూ ఊహారేఖలే .
- గ్లోబ్ ను అడ్డంగా రెండు సమాన భాగాలుగా విభజించే అక్షాంశం - భూమధ్య రేఖ.
- గ్లోబ్ ను నిలువుగా విభజించు రేఖాంశాన్ని పమంటారు - ప్రైమ్ మెరిడియన్.
- భూమి ఒక ఊహాజనిత అక్షం ఆధారంగా కొద్దిగా వంగి తిరుగుతుంది .
- భూమి తన చుట్టూ తాను తిరగడాని ఏమంటారు - భూ భ్రమణం .
- భూ భ్రమణానికి పట్టే సమయం -- 24 గంటలు.
- భూ భ్రమణం వలన రాత్రి ,పగల్లు ఏర్పడతాయి .
- భూమి తన అక్షం పై తాను తిరుగుతూ సూర్యుని చుట్టూ తిరగడాన్ని భూపరిభ్రమణం అంటారు .
- భూ పరిభ్రమణానికి పట్టే సమయం - 365 రోజులు.
- భ్రూ పరిభ్రమణం వలన బుతువులు ఏర్పడడం ,బుతువులలో మార్చులు గమనించవచ్చు ం
- ఖగోళ దూరదర్శిని తో మనం నక్షత్రాలు , గ్రహాలు , ఉపగ్రహాలను పరిశీలించవచ్చు .
- సూర్యుడు, సూర్యుని చుట్టూ తిరిగే గేయహాలను కలిపి సౌర కుటుంబం అంటారు .
- సూర్యుని కక్ష్య లో ష్లానెట్స్, ఆస్ట రాయిడ్స్, తోక చుక్కలు ఇతర పదార్ధాలు ఉంటాయి .
- సూర్యుని నుండి దూరంలో భూమి స్థానం - 3౩ వది.
- సూర్యునికి దగ్గరగా ఉన్న గ్రహం -- బుధుడు.
- సూర్యునికి అతి దూరంగా ఉన్న గ్రహం -నెప్యూన్ .
- భూమికి గల ఒకే ఒక సహజ ఉపగ్రహం -- చంద్రుడు .
- చంద్రుడు భూమి చుట్టూ పరిభ్రమిస్తుంది .
- భూమి చుట్టూ ఒకసారి చంద్రుడు తిరగడానికి పట్టే సమయం -- 27 రోజులు.
- సౌర కుటుంబంలో ఉన్న మొత్తం గ్రహాలు -8 , అవి -- బుధుడు , శుక్రుడు , భూమి ,కుజుడు ,గురుడు, శని, యురేనస్, నెప్ట్యూన్ .
- రాకెట్లను ఉపయోగించి అంతరిక్షంలోని ప్రవేశ పెట్టిన మానవ నిర్మిత ఉపగ్రహాన్ని కృత్రిమ ఉపగ్రహం అంటారు.
- భారతదేశం ప్రయోగించిన మొదటి కృత్రిమ ఉపగ్రహం -- ఆర్యభట్ట .
- ఆర్య భట్ట ఉపగ్రహాన్ని భారత్ ప్రయోగించిన సంవత్సరం - 1975 .
- చంద్రయాన్ -2 అను కృత్రిమ ఉపగ్రహాన్ని (2019) july 22 న ప్రయోగించారు .
- చంద్రయాన్ -2 ఉపగ్రహాన్ని పొట్టిశ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లాలోని శ్రీహరికోట వద్ద గల సతీష్ ధావన్ స్పేస్ సెంటర్ నుండి GSLV-MK11-M1 ద్వారా ప్రయోగించారు .
- చంద్రయాన్ -1 తర్వాత తర్వాత ప్రయోగించిన రెండవ ఉపగ్రహం -- చంద్రయాన్ -2
- చంద్రయాన్ -2 లో అమర్హిన పరికరాలు -- ఆర్టిటార్, విక్రమ్ లాండర్, ప్రగ్యాన్ రోవర్ .
- కమ్యూనికేషన్ ప్రసారం , వాతావరణ శాస్త్రం ,సముద్ర శాస్త్రం ,వనరుల సేవ మొదలైన వాటి సేవలను కృత్రిమ ఉపగ్రహాలు అందచేస్తాయి .
0 Comments