AP TET and DSC Class 3 EVS Complete and BEST Notes

AP TET and DSC Class 3 EVS Complete and BESTNotes 3వ తరగతి

ఆనందమైన కుటుంబం

• మనమందరం మన కుటుంబంతో కలసి జీవిస్తాం .

• కుటుంబం లో ఉన్న అన్నదమ్ములు మరియు అక్కచెళ్లెల్లను తోబుట్టువులు అంటారు .

• కుటుంబ సభ్యులందరూ విభిన్నమైన పనులు చేస్తుంటారు .

• కుటుంబంలో ప్రతి ఒక్కరు ఒకరికి ఒకరు సాయం చేసుకుంటూ ఇంటి పనులను నిర్వహిస్తారు .

• ఇలా పనులు పంచుకోవడం వలన కుటుంబ సభ్యుల మధ్య ప్రేమ, ఆప్యాయతలు అభివృద్ధి చెందుతాయి.

• గ్రామంలో వివిధ రకాల వృత్తులు చేసేవారు ఉన్నారు.

• సాధారణంగా కుటుంబ సభ్యులు పెద్దల పోలికలతో ఉంటారు .

• సాధారణంగా పిల్లలకు చర్మం రంగు (గోధుమ , నలుపు , తెలుపు ), ఎత్తు మొదలైనవి తల్లి దండ్రుల నుండి వస్తాయి .

• కుటుంబాలలో కొన్ని పద్దతులు తల్లిదండుల నుండి పిల్లలకు సంక్రమిస్తాయి .

• కొన్నిసార్లు పిల్లల ప్రవర్తన తల్లిదండుల, ఇతర కుటుంబ సభ్యులను పోలి ఉంటుంది.

• మన చుట్టూ ఉండే మొక్కలు

• మొక్కకు వేర్లు, కాండం, ఆకులు, పువ్వులు, కాయలు మొదలైన భాగాలుంటాయి .
• వేర్లు నేలకు దిగువన ఉంటాయి .
• వేర్లు మొక్క భాగాలు అన్నింటిలో ముఖ్యమైనవి .
• వేర్లు మొక్కను నేలలో పట్టి ఉంచుతాయి .
• నేలలో లవణాలను , నీటిని పీల్లుకుని మొక్కలోని కాండం, ఆకులకు పంపించే భాగాలు — వేర్లు.
• మొక్కకు ఊతం అందించేది – కాండం.
• వేర్లు పీల్లుకున్న నీటిని, లవణాలును మొక్కలోని భాగాలకు అందించేది – కాండం.
• మొక్కల కాండాలు వివిధ రకాలుగా ఉంటాయి.
• కొన్ని మొక్కల కాండాలు మెత్తగా, ఆకుపచ్చ రంగులో, కొన్ని మొక్కల కాండాలు గట్టిగా, గోధుమరంగులో ఉంటాయి .
• టమాటా మొక్కల కాండం సన్నగా ఉండి, చుట్టూ నూగుగా ఉంది.
• మొక్కలు పెరిగే కొద్ది కాండాలు కూడా బలంగా మారతాయి .
• బలమైన కాండాన్ని నూను అంటారు…
• న్రూనులు బెరడుతో కప్పి ఉంటాయి…
• పెద్దగా, బలంగా ఉన్న మొక్కల్ని చెట్లు అంటారు .

• ఉదా:. మర్రి , చింత
• తక్కువ ఎత్తులో పెరుగుతూ గట్టికాండం కలిగి గుబురుగా పెరిగే మొక్కల్ని పొదలు అంటారు. ఉదా:- గులాబీ, మందార
• చిన్నవిగా ,మెత్తగా ఆకుపచ్చ రంగు కాండాలు కలిగి ఉన్న మొక్కలను గుల్మాలు అంటారు. ఉదా;. తులసి, గోధుమ
• ఏదైన ఒక ఆధారాన్ని పట్టుకుని పెరిగే మొక్కల్ని ఎగబాకే మొక్కలు అంటారు. ఉదా: ద్రాక్ష , కాకర .
• నేలపై పాకుతూ పెరిగే మొక్కల్ని పాకే మొక్కలు అంటారు .ఉదా:- పుచ్చకాయ, గుమ్మడికాయ
• మొక్కకు కావలసిన ఆహారం తయారు చేసి మొక్క ఆరోగ్యంగా పెరగడానికి సహాయపడేవి – ఆకులు
• ఆకులు ఆహారాన్ని గాలి, నీరు, సూర్య రశ్మి సహాయంతో తయారు చేసుకుంటాయి.
• ఆకులు మొక్కకు ఆహార కర్మాగారాలు .
• ఆకులు వివిధ ఆకారాలు, పరిమాణాలు, రంగులు, వాసనలు కలిగి ఉంటాయి.
• అరటి చెట్టు ఆకులు చాలా పెద్దవిగా ఉంటాయి .
• మందార చెట్టు ఆకులు వెడల్పుగా, అంచులు రంపపు ఆకారంలో ఉంటాయి.
• బొప్పాయి చెట్టు ఆకులు హస్తం ఆకారంలో ఉంటాయి .
• కొబ్బరి చెట్టు ఆకులు పొడవుగా ఈనెలతో ఉంటాయి.
• చింత చెట్టు ఆకులు చిన్నవిగా ఉంటాయి.
• పుదీనా, కొత్తిమీర, తులసి మొదలైన ఆకులు మంచి వాసన కలిగి ఉంటాయి .

AP TET and DSC Class 3 EVS Complete and BEST Notes AP TET 2022 EVS Notes aptet 2022, apdse 2022, ap new class 3 evs note

• కొత్తిమీర ,కరివేపాకు , మునగ మొదలైన ఆకులను తింటాము .

• వేపాకు ,తులసి మొదలైన ఆకుల్ని మందుల తయారీలో ఉపయోగిస్తారు .

• తేయా లతో టీ తయారవుతుంది.

• వైద్యానికి ఉపయోగించే ఆకులు — వేపాకు, తులసి .

• విస్తర్లు, పాత్రలు తయారీలో ఉపయోగించే ఆకులు — అరటి, మర్రి, సాల్‌ చెట్టు.

• మనం విడిచిన గాలిలోని కార్టన్‌ డై ఆక్సెడ్‌ ను మొక్కలు పీల్లుకుని మనకు ఆక్సిజన్‌ ఇస్తాయి .

• పెద్ద మొక్కల వేర్లు ,నేలలో బలంగా చొచ్చుకుని పోవడం వలన నేల కోతకు గురికాకుండా కాపాడతాయి .
• మన చుట్టూ ఉన్న ఇంతున్లులు

• మన ఇళ్ళలో మనతో పాటుగా నివసించే పిల్లులు, కుక్కలు మొదలైన వాటిని పెంపుడు జంతువులు అంటారు .

• మచ్చిక చేసుకునే జంతువులకు ఉదాహరణ:కుక్క,ఆవు , కుందేలు , మేక , కోడి పెట్ట , గుర్రం మేక ,పిల్లి

• అడవి జంతువులు ( వన్య మృగాలకు ) ఉదాహరణ :ఏనుగు , పులి , నక్క ,జీబ్రా

• కుక్కలు మన ఇండ్లకు కాపలాగా ఉండడమే కాకుండా దొంగలను పట్టుకోవడం లో సహాయ పడతాయి .

• ఎలుకలును పట్టుకునేవి – పిల్లులు

• మన ఇండ్లకు కాపలా ఉండడమే కాకుండా దొంగలను పట్టుకోవడంలో సహాయం చేసేవి – కుక్కలు .

• ఆవులు, మేకలు, గొర్రెలు , బాతులు, గుర్రములను దేనిలో పెంచుతారు –క్షేత్రాలు

• వ్యవసాయ పనులలో సహాయపడేవి – ఎద్దులు, దున్నలు .

• బరువులు మోసేవి – గుర్రములు, గాడిదలు .

• అడవులలో నివసించేవి – అడవి జంతువులు.

• అడవి జంతువులకు ఉదాహరణ — సింహం, పులి, ఎలుగుబంటి .

• చేపలు వాటి మొప్పలు, తోక సహాయంతో నీటిలో ఈదుతాయి .

• నేలమీద నివసించే జంతువులను భూ చర జీవులు అంటారు.

• ఆవు, కుక్క, పిల్లి, కోడి మొదలైనవి నేలపై నివసిస్తాయి.

• కాకి, పిచ్చుక, గుడ్లగూబ, కోతి, మిడత మొదలైనవి చెట్లమీద నివసిస్తాయి .

• నీటిలో నివసించే జంతువులను జలచర రజీవులు అంటారు.

• జల చర జీవులకు పడవ ఆకారపు శరీరం, వాజాలు, మొప్పలు, తోక నీటిలో నివసించడానికి సహాయపడతాయి .

• చేపలు నీటిలో నివసిస్తాయి.

• కుందేలు బొరియలలో నివశిస్తుంది .

• నేలమీద, నీటిలోనూ నివసించే జీవులను ఏమంటారు – ఉభయచరాలు .

• ఉభయచరాలకు ఉదాహరణ — కప్ప, సాలమాండర్‌ .

• తేమగా ఉండే చర్మం, వేళ్ళ మధ్య చర్మం బలమైన వెనుక కాళ్ళ ఉభయ చరాలకు నేలమీద, నీటిలోనూ నివసించుటకు సహాయపడును .

• సింహం నివసించే ప్రదేశం – గుహ

• పక్షులు నివసించే ప్రదేశం — గూడు.

• పాములు, ఎలుకలు నివసించే ప్రదేశం — కలుగు .

• ఆవులు, ఎద్దులు, గాడిదలు, గుర్రములు, ఏనుగులు, జింకలు మొదలయినవి మొక్కల నుండి లభించే పదార్థాలు మాత్రమే తింటాయి.

• ఉడతలు కాయలు, గింజలు తింటాయి.

• మొక్కల నుండి లబించే ఆహార పదార్దాలు తినేవారిని ఏమంటారు – శాకాహారులు

• శాకాహారులకు ఉదాహరణ ;ఆవులు , ఎద్దులు , గాడిదలు , గుర్రములు , ఏనుగులు , జింకలు

• జంతువుల మాంసాన్ని తినే జీవులను మాంసాహారులు అంటారు .

• మాంసాహారులకు ఉదాహరణ :; పులి , సింహం , నక్క , మొసలి

• మొక్కలు, జంతువులు రెండింటి నుండి లభించే ఆహార పదార్థాలు తినే వాటిని పమంటారు – ఉభయాహారులు

• ఉభయాహారులకు ఉదాహరణ :;ఎలుగుబంటి , కాకులు , కోతులు , కుక్కలు

• సీతాకొక చిలుకలు, తేనె టీగలు పుష్పాలలో ఉన్న మకరందం పీల్లుకుంటాయి .

• సహజ పారిశుద్ద్య కార్షికులు అని వేటిని పిలుస్తారు – రాబందులు, కాకులు, నక్కలు.

• రాబందులు, కాకులు, నక్కలు కుళ్ళిపోయిన జంతు కళేబరాల్ని తింటాయి

• శుభ్రపరిచే తోటీలు అని పిలువబడేవి – రాబందులు , నక్కలు ,కుక్కలు

• జంతువులు ఇతరుల్ని హెచ్చరించడానికి, తమ నివాసప్రంతంలోకి రాకుండా ఉండడానికి ధ్యనులు చేస్తాయి. అరుస్తాయి .

• రాతిరిపూట కీచురాయి ఆపకుండా ధ్వని చేస్తుంది .

• కుక్క – మొరగడం

• పిల్లి – మ్యావ్‌

• కాకి – కావ్‌ కావ్‌

• పులి – గాండ్రింపు

• మేక – మేమే

• గొల్ల భామ — కీచు ధ్వని

• గుర్రం – సకిలించడం

• పంది – గుర్తు గుర్రు

• గాడిద — ఓండ్రు పెట్టడం

• మేక – మేమే

• కోయిల -కూ ఊ

• కోయిల – కూ. ఉ మ.

కింది వాటిని జతపరచుము

గొల్లభామ            (    )      (a) సకిలించడం

గుర్రం                 (     )     (b) కీచుద్వని

పంది                (     )     (c) అ ఓండ్రు పెట్టు

గాడిద               (     )     (d) గుర్ర గుర్ర

మన శరీరం

• మన శరీరం ముఖ్యంగా 3 భాగాలుగా విభజించబడింది
• 1.తల 2. మొండెం ౩. కాళ్ళు, చేతులు
• తలను మిగతా శరీర భాగంతో కలిపేది – మెడ
• తల అటు, ఇటూ కదపడానికి మెడ సహాయపడుతుంది
• చల్లదనం, వెచ్చదనం, మృదుత్వం, గరుకు వంటి స్పర్శ్మలను గుర్తించుటకు చర్మం సహాయపడుతుంది
• మంచి స్పర్శకు ఉదాహరణ :భధ్రత కలిగించే స్పర్శ ,అమ్మ కౌగిలింత, నాన్న మనల్ని చేయి పట్టుకుని నడిపించే విధానం, తండ్రి తల
• నిమరడం , భుజాలపై చేయి వేయడం, స్నేహితుల కరచాలనం .
• మనకు దుఖం ,భయం , కోపం ,ఆందోళన కలిగించే స్పర్శను చెడు స్పర్శ అంటారు.
• రహస్య భాగాలను తాకే స్పర్శను చెడు స్పర్శ అంటారు
• ఛాతీ, కాళ్ళ మధ్య పిరుదులు మొదలైన కొన్ని శరీర భాగాలు ఎవరూ చూడకూడని తాకకూడని భాగాలు కనుక వీటిని రహస్య భాగాలు అంటారు
• మన రహస్య భాగాలను ఎవరైనా తాకితే ౩ పద్దతులు పాటించాలి
• వద్దు అని గట్టిగా అరవాలి
• అక్కడి నుండి దూరంగా పారిపోవాలి.
• మీకు నమ్మకమైన వ్యక్తికి తెలపాలి

• ఆపదలో ఉన్న బాలలను కాపాడడానికి సంరక్షించడానికి 24 గంటలు పని చేయు జాతీయ అత్యవసర సంస్థ – 1098 (వైల్డ్‌ లైన్‌ ).
• జ్ఞానేందియాలు మొత్తం-5
• APJ కలాం 1931 అక్షోబర్‌ 15న తమిళనాడులోని రామేశ్వరం లో జన్మించారు.
• ఈయన భౌతిక శాస్త్రంలో ఏరోనాటికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ చదివారు .
• APJ కలాం ను మిస్సెల్‌ మ్యాన్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా అంటారు.
• APJ కలాం రచనలు —
• వింగ్స్‌ ఆఫ్‌ ఫైర్‌
• ఇండియా 2020
• ఇగ్నిటెడ్‌ మైండ్స్‌
• ఇన్‌ డామిటబుల్‌ స్పిరిట్‌
• APJ కలాం భారతరత్న, పద్మ విభూషణ్‌ పురస్కారాలు పొందారు.
• APJ కలాం 2015 జులై 27 న మరణించారు

ఆహారం — ఆరోగ్యం

• మనకు లభించే ఆహారపదార్థాలను బట్టి ఆహారపు అలవాట్లు ఉంటాయి .
• ఆహారం మనకు శక్తి ఇస్తుంది .
• చిన్నపిల్లలకు దంతాలు ఉండవు. వారికిపి పాలు లేదా మెత్తని ఆహారాన్ని ఇస్తారు .
• అన్నం మన ఆహారంలో ప్రధానమైనది. ఇది వరి నుండి లభిస్తుంది .
• మనకు చెరకు నుండి చక్కెర, బెల్లం లభిస్తాయి
• ప్రకృతిలో మనకు ప్రసాదించబడిన మొక్కలో పోషక విలువలు ఎక్కువగా ఉన్న భాగం — ఆకులు
• ఆరతి, కాలీఫ్లవర్‌ వంటి పుష్పాలను ఆహారంగా తింటాము.
• క్యాబెజీ అనునది పుష్పం
• లవంగాలలో మొగ్గలు రుచిగా ఉంది మసాలాలుగా వాడతారు
• కుంకుమ పూలను ప్రత్యేకమైన వంటకాలు తయారుచేయుటకు వాడతారు .
• పుట్టగొడుగు అనునది ఒక శిలీంధ్రం .
• పుట్టగొడుగు అనేక పోషకాలను కలిగి ఉంటుంది
• వేరుశనగ, నువ్వులు, ఆవాలు, సూర్యకాంతం, ఆలివ్‌ విత్తనాల నుండి నూనెలు తయారు చేస్తారు
• జీడిపప్పు, పచ్చిబఠాణీలు, రాజ్బీ గింజలు, ఎరుపు కిడ్నీ బీన్స్‌/ జునుములు, వేరుశనక్కాయలు మొదలగు వాటి విత్తనాలు మనం తింటాం
• తేనెటీగలు పూలనుండి మకరందాన్ని సేకరిస్తాయి
• తేనెపట్టులో మకరందం ను నిలువ చేస్తాయి
• వంట వండడానికి వంట పాత్రలు ఉపయోగిస్తారు .
• ఆహార పదార్ధాలను వండినప్పుడు ఆ పదార్థం , మెత్తగా , రుచిగా తయారవుతుంది సులభంగా జీర్ణం అవుతుంది .
• ఇడ్లీలను ఆవిరిలో ఉడికిస్తారు .
• అప్పడాలను వేయిస్తారు .
• వేయించడానికి – పెనం
• ఉడికించుటకు – కుక్కర్‌
• తక్కువ సెగపై కాల్లడానికి ఉపయోగించేది – గ్రిల్‌
• జంతువుల నుండి పాలు, మాంసం లబిస్తాయి .
• పక్షుల నుండి గుడ్డు, మాంసం లభిస్తాయి.

నీరు – ప్రకృతి వరం

• ప్రకృతి ప్రసాదించిన వరం — నీరు
• ప్రపంచ జలదినోత్సవం ఎప్పుడు జరుపుకుంటారు – మార్షి 22
• అటవీ ప్రాంతాలలో నీరు జలపాతాలు , సెల ఏర్ల నుండి తెచ్చుకుంటారు . ఉదాహరణ : సీతం పేట అటవీ ప్రాంతం
• నీరు దొరికే సహజవనరులు – సముద్రములు, నదులు, సరస్సులు, ప్రవాహాలు, చెరువులు, చెలమలు
• మానవ నిర్మిత నీరు లభించే ప్రంతాలు — ఆనకట్టలు, కాలువలు, గొట్టపు బావులు, చేతిపంపులు
• ఆటవి ప్రాంతంలో నీటిని జలపాతాలు, సెలయేర్లు నుండి తెచ్చుకుంటారు.
• అటవీ ప్రాంతం వారు వేసవిలో తీవ్ర న నీటి ఎద్దడి ఎదుర్కొంటారు .
• భూభాగం 3 వంతుల నీరుతో నింపబడి ఉంది.
• ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ప్రభుత్వం వారు పాఠశాలలో నీటిగంట ఏర్పాటు చేశారు. ఇది రోజుకు ౩ సార్లు మోగుతుంది .
• నీటిగంట కార్యక్రమం ముఖ్య ఉద్దేశ్యం విద్యార్థులను మంచినీరు తాగేలా చేసి నిర్జలి కరణకు గురికాకుండా చూడడం
• నీటి బాటిళ్లను వాడేవారు వాటిని తప్పనిసరిగా ఉప్పు నీటిలో శుభ్రపరచాలి .
• రొయ్యల పెంపకం, చేపల పెంపకంను ఏమంటారు – మత్స్య వర్దనం .

మన ఇల్లు

• మనం కట్టుకునే ఇల్లు ప్రధానంగా 4 అంశాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది
• వాతావరణం
• ఆర్థిక పరిస్తితి
• లభ్యమయ్యే సామాన్లు
• స్ధలం లభ్యత
• గుడారాలు కాన్వాస్‌ గుడ్డతో తయారువుతాయి .
• గుడారాలు నిలబెట్టుటకు ఆధారంగా వెదురు బొంగులను నిలబెడతారు .
• ఒక చోట నుండి ఇంకో చోటుకు బ్రతకడానికి వెళుతూ ఉండేవారు గుడారాలలో నివసిస్తారు.
• గుడారాలు లో నివసించే వారికి ఉదాహరణ — నిర్మాణాలు జరిగే చోట కార్మికులు, మిలటరీ సైనికులు, సర్కస్‌ వారు .
• చక్రములు, టైర్లతో నిర్మించబడి ఒక చోట నుండి మరోకచోటుకి నడవడానికి వీలుగా ఉండే నివాసం — కారవాన్‌
• కొంతమంది గిరిజనులు నల్లమల అడవులలో నివసిస్తారు . వీరు అడవి నుండి లభించే తేనె , కుంకుడు కాయలు , చింత పండు వంటి వాటిని
• అడవులలో అమ్మి బియ్యం , కూరగాయలు తెచ్చుకుంటారు .
• ఏ ఇళ్లయితే ఒక చోట నుండి మరొక చోటుకు మార్తడానికి వీలుగా ఉంటాయో వాటిని తాత్కాలిక నివాసాలు అంటారు .
• ఒక చోట నుండి మరొక చోటుకు మార్షడానికి వీలులేని నివాసాలను శాస్వత నివాసాలు అంటారు.
• ఇల్లు 2 రకాలుగా విభజించబడి ఉంటాయి 1. కచ్చా ఇల్లు 2.పక్కా ఇళ్ళు
• మానవ నివాసాల పరిణామ క్రమం :గుహలు , పూరిల్లు , మట్టిల్లు, పెంకుటిల్లు, డాబా ఇల్లు, బహుళ అంతస్తుల భవనం
• పూరిల్లు వెదురుతో నిర్మించబడి ఉంటాయి .
• పెంకుటిల్లు గోడలు ఇటుక ,సిమెంట్‌ తో నిర్మించబడి ఉంటాయి పై కప్పు పెంకులతో కప్పబడి ఉంటుంది వేసవిలో చల్లగా ఉంటుంది .

• రాతితో గోడలు , పై కప్పు కట్టబడిన రాతి ఇల్లు రాయలసీమ లో ఉంటాయి .

• మట్టి, గడ్డిచే నిర్మించబడే ఇళ్లను కచ్చా ఇళ్ళు అంటారు . ఉదాహరణ: గుడిసెలు

• ఇటుకులు, ఇసుక, ఇనుముతో నిర్మించబడే ఇళ్లను పక్కా ఇళ్ళు అంటారు . ఇవి చాలా దృఢంగా ఉంటాయి .
• ఉదా :- డాబా

• ఇతికి ఉండే పై భాగాన్ని పైకప్పు అంటారు. ఉదాహరణ : లోహపు రేకులు , కాంక్రీటు కప్పు , గోల్డన్కుల కప్పు , గడ్డి ఆకులతో కప్పబడిన పై కప్పు.

• పై కప్పులు ఏటవాలుగా ఉంటాయి
• జంతువులకు కూడా నివాసాలు ఉంటాయి. నివాసాలు జంతువులును ఎండ, వాన, చలి, శతురువుల నుండి రక్షిస్తాయి
• సింహం, ఎలుగుబంటి అడవులలోని గుహాలలో నివసిస్తాయి .

• కుందేలు, ఉడత బొరియలలో నివసిస్తాయి

• పక్షులు గూళ్లలో నివసిస్తాయి .

• పశువులు నివసించే ప్రదేశం – శాలలు

• కుందేలు నివసించే ప్రదేశం – బొరియ

• కోతులు నివసించే ప్రదేశం – చెట్లు పైన

• కుక్కలు నివసించే ప్రదేశం – కెన్నెల్‌

• కోళ్ళు నివసించే ప్రదేశం – బుట్ట

• సింహం నివసించే ప్రదేశం – గుహ

• పాము – పుట్ట

• పందులు నివసించే ప్రదేశం – దొడ్డి

• గుర్రం నివసించే ప్రదేశం -శాల

• గొర్రెలు – దొడ్డి

• చీమలు నివసించే ప్రదేశం – పుట్ట

• నీటిలో చేపలు, తిమింగళాలు వంటి జీవులు జీవిస్తాయి

• కప్ప , మొసలి వంటి జంతువులు నీటిపై, నేలపై జీవిస్తాయి..

• కోతులు, ఏనుగులు వంటివి అడవిలో తిరుగుతూ ఉంటాయి. వాటికి ప్రత్యేకమైన నివాసాలు లేవు .

• పక్షుల నివాసాలను గూళ్ళు అంటారు.

• పక్షులు తమ పిల్లలను సంరక్షించుకోవడానికి గూళ్ళు కట్టుకుంటాయి .

• పిచ్చుక తన గూడును చెట్లపైన, ఇంటి దూలాలపైన కట్టుకుంటుంది .

• పిచ్చుక కర్రపుల్లలు, గడ్డి, ఆకులు, పత్తి ఉపయోగించి గూడు కడుతుంది.

• కాండానికి పెద్ద తొర్రలు చేసి తన నివాసాన్ని నిర్మించుకునే పక్షి – వడ్రంగి పిట్ట

• చెట్ల చిగుర్లలో గడ్డి, కర్రపుల్లలను ఉపయోగించి తన గూడు కట్టుకునేది – గిజిగాడు

• గిజిగాడు పక్షి గూడు కింది వైపున ప్రవేశించుటకు ఒక ద్వారం ఏర్పరచుకుంటుంది .

• అనేక రకాల కీటకాలు కూడా నివాసాలు పర్పరచుకున్నాయి : ఉదాహరణ : తేనె పట్టు, సాలె గూడు , పట్టు పురుగు

ఊరికి పోదాం

• మనం ఒక చోట నుండి మరొక చోటుకు వెళ్లడానికి రవాణా సాధనాలు ఉపయోగిస్తారు .

• పంచలింగాల ప్రాంతం ఏ జిల్లాలో కలదు – కర్నూలు

• కర్నూలులో తుంగభద్ర నది ప్రవహిస్తుంది .

• బస్సులు నిలుపు స్థలాన్ని బస్టాండ్‌ అంటారు .

• వివిధ ప్రాంతాల నుండి వచ్చే బస్సులన్ని బస్టాండ్‌ లలో నిలుపుతారు .

• ప్రయాణికులు బస్సుకోసం వేచి ఉండడానికి, కూర్చోవడానికి అనువైన స్ధలం (ప్లాట్‌ ఫారం ) బస్టాండ్‌ లో ఉంటుంది .

• కార్లు, బైకులు, ఆటోలు రోడ్డుమీద నడుస్తాయి.

• పడవలు, ఓడలు నీటి మీద ప్రయాణిస్తాయి

• విమానాలు, హెలికాప్టర్‌ లు గాలిలో ప్రయాణిస్తాయి.

• రోడ్లు తయారీకి వాడే పదార్ధాలను బట్టి రోడ్లు 6 రకాలు

1. మట్టిరోడ్డు       2. గ్రావెల్‌ రోడ్డు     ౩.ఎర్రమట్టిరోడ్డు

4.గ్రానైట్‌ రోడ్డు     5.తారు రోడ్డు       6.కాంక్రీట్‌ రోడ్డు

• మచ్చలపురి అనే ఊరు కర్నూలు జిల్లాలో గలదు.
• కొన్ని రోడ్డుకు పేర్లు కూడా ఉంటాయి
• ఉదా:- ఆసుపతిరి రోడ్డు, మహాత్మాగాంధి రోడ్డు , బీసెంట్‌ రోడ్‌
• వాహనాలు ఎరుపు రంగు సిగ్నల్‌ పడినపుడు ఆగాలి .
• పచ్చరంగు సిగ్నల్‌ పడినపుడు వాహనాలు కదిలి ముందుకు పోతాయి..
• బస్సు నడిపే వ్యక్తి – డ్రైవర్‌
• పడవ నడిపే వ్యక్తి – నావికుడు
• విమానం నడిపే వ్యక్తి – పైలట్‌
• రైలు నడిపే వ్యక్తి – లోకో పైలట్‌
• వాహనాలు నడపాలంటే ఇంధనాలు అవసరం .
• వాహనాలు నడపడానికి పెట్రోల్, డీజిల్‌, CNG వంటి ఇంధనాలు ఉపయోగిస్తారు .

• CNG – Compressed Natural Gas

మాట్లాడుకుందాం

• ఇతరులకు మన భావాలను ఆలోచనలు తెలియ పరిచే విధానాన్ని భావ వ్యక్తీ కరణ అంటారు.
• భావ వ్యక్తి కరణమును కమ్యూనికేషన్‌ అంటారు .
• చూడడం, తల ఊపడం, కాళ్ళు చేతులు కదపడం మొదలైన శారీరక సంజ్ఞలు కూడా కమ్యూనికేషన్‌ విధానాలే .
• నృత్య కళాకారులు, మైమ్‌ కళాకారులు వివిధ రకాల సంజ్ఞల భాషను ఉపయోగిస్తారు .
• నృత్య కళాకారులు భావాలు వ్యక్తీకరించుటకు ముద్రలు ఉపయోగిస్తారు .
• కమ్యూనికేషన్‌ ముఖ్య ఉద్దేశ్యం మన భావాలు, ఆలోచనలు ఇతరులతో పంచుకోవడం .
• భావ వ్యక్తీకరణ రెండు రకాలుగా చేయవచ్చు 1. మౌఖిక సంభాషణ 2.శబ్ద సంభాషణ
• మౌఖిక సంభాషణలో వ్యక్తులు ఒకరికి ఒకరు ఫోన్‌ ద్వారా కానీ పరస్పరం కానీ మాట్లాడుకుంటారు .

• శబ్ద వ్యక్తి కరణలో వ్యక్తి తన భావాలను, ఆలోచనలను హావభావాల ద్వారా వ్యక్తపరిస్తే ఇతరులు అర్ధం చేసుకుంటారు .

• భావ వ్యక్తీకరణ సూచించే హావభావాల గుర్తులను ఎమోజీలు అంటారు

• భావవ్యక్తీకరణ రెండు విధాలుగా జరుగుతుంది

• ప్రత్యక్ష భావ వ్యక్తీకరణ 2.పరోక్ష భావవ్యక్తీకరణ

• స్నేహితులతో ఉపాధ్యాయులతో, తల్లిదండులతో మాట్లాడడం ప్రత్యక్ష భావవ్యక్తీకరణ ॥

• ప్రత్యక్ష భావవ్యక్తీకరణ లో వ్యక్తుల భావాలను, ఆలోచనలను వారి శరీర కదలికల ద్వారా వ్యక్తీకరిస్తారు .
• కరచాలనం అను నది ప్రత్యక్ష భావ వ్యక్తీకరణ .

• దూరదర్శిని చూడడం — పరోక్ష భావ వ్యక్తీకరణ

• దూర దర్శిని చూడడం ద్వారా సమాచారం తెలుసుకోవడం పరోక్ష భావవ్యక్తీకరణ “పోస్ట్‌ కార్డ్‌ లు, ఫోన్‌ కాల్‌, మెయిల్‌, మెసెజ్‌ లు మొదలైన
• వాటి పరోక్ష భావ వ్యక్తీకరణకు ఉపయోగిస్తాం .

• పూర్వకాలంలో దూర ప్రాంతంలో ఉన్న వారికి సమాచారం తెలిపిన మార్గాలు 1. ఢంకా ధ్వని ద్వారా 2. పొగ ద్వారా ౩. పావురాల ద్వారా
• మనషులు లేదా గుర్రపు స్వారీచేసేవారి ద్వారా .

• ప్రస్తుతం దూరంగా ఉన్నవారికి మెయిల్‌, మెసేసెజ్‌, మెసెంజర్‌ ద్వారా మన భావాలు వ్యక్త పరుస్తున్నాం.
• భావాలను సంకేతాల ద్వారా వ్యక్త పరచడం ను సంకేత భాష అంటారు

• చెవిటి, మూగ (దివ్యాంగులు ) వ్యక్తులు తమ భావాలను వ్యక్తపరచుటకు సంకేత భాషను ఉపయోగిస్తారు ం
• పొలంలో దిష్టి బొమ్మలు పెట్టడం భావవ్యక్తీకరణ ॥

• చీమలు వాటి కాళ్ళు, తల ద్వారా ఒకదానితో మరొకటి తమ భావాలను వ్యక్త పరుస్తాయి .

• వివిధ జంతువులు వివిధ పద్ధతుల ద్వారా భావవ్యక్తీకరణం చేస్తాయి

1దృశ్య భావవ్యక్తీకరణ :

• తాబేలు, నత్తలు బెదిరింపుకు గురైనపుడు రక్షణ కోసం వాటి తలను ముడుచుకుంటాయి .

• కుక్కలు సంతోషంగా ఉన్నపుడు వాటి తోకను ఊపుతాయి

2. శ్రవణ భావ వ్యక్తీకరణ:

• ఏనుగులు ఘీంకారం ద్వారా దూరంగా ఉన్న ఇతర గుంపులతో మాట్లాడతాయి.

• గుంపులో ఇతర తోడేళ్లను పిలవడానికి తోడేళ్లు ఊలపెడతాయి .

3. స్పర్శ ద్వారా భావ వ్యక్తీకరణ:

• కుక్కలు, పిల్లులు తమ పిల్లలను నాకడం ద్వారా ప్రేమను వ్యక్త పరుస్తాయి .

• నాకడం ద్వారా వాటి పిల్లలను శుభ్రం చేసి ఉద్దీపన కలిగిస్తాయి .

• కోతులు, బబూన్‌ లు ప్రేమను కనపరచడానికి ఒకదానిని ఒకటి దువ్వుకుంటాయి

• వాగల్‌ డ్యాన్స్‌ అనునది – దృశ్య భావ వ్యక్తీకరణ

• వాగల్‌ డ్యాన్స్‌ వేటిలో చూడవచ్చు – తేనెటీగలు

• వాగల్‌ డ్యాన్స్‌ చేసేవి – కూలి తేనెటీగలు .

• వాగల్‌ డ్యాన్స్‌ ద్వారా కూలి తేనెటీగలు ఆహార సమాచారాన్ని తెలియ చేస్తాయి .

4 . రసాయన భావ వ్యక్తీకరణ :

• పిల్లులు తమ వాసనను గుర్తించడానికి వస్తువులపై రుద్దుతాయి
• పాములు , కుక్కలు శత్రువులను గుర్తించడానికి వాసన జ్ఞానాన్ని వినియోగిస్తాయి .

ఆటలు — వినోదం

• ఆటలు వినోదాత్మకం

• ఆటలు ఆటడం ఆరోగ్యాన్ని కలిగిస్తుంది .

• లోపల ఆడే ఆటలను ఇండోర్‌ గేమ్స్‌ అంటారు

• ఉదా:- లుడో, చైనీస్‌ చెక్కర్స్‌, టేబుల్‌ టెన్నిస్‌. ఆష్టా చెమ్మ ,చదరంగం , పులి మేక , వామన గుంతలు , గచ్చమ్‌ కాయలు
• అవుట్‌ డోర్‌ గేమ్స్‌ కు ఉదాహరణ — కబడ్డీ, ఖోఖో , కికెట్‌

• ఆనందం కోసం, మనశరీరం తేలికగా ఉండడం కోసం చేసే క్రియను వినోదం అంటారు

• Ex: చదవడం, ఆటలు, సంగీతం, TV చూడడం, తోట పని, ట్రావెల్లింగ్‌

• ఖాళీప్రదేశాలలో, క్రీడా మైదానంలో ఆడే ఆటలను అవుట్‌ డోర్‌ గేమ్స్‌ అంటారు .ఉదాహరణ : ఫూట్ బాల్‌ , టెన్నిస్‌ , టెన్ని కాయిట్‌

• పల్లెలలో వివిధ రకాలైన ఆటలు ఆడతారు. వీటిని ప్రాంతీయ క్రీడలు అంటారు .

• ఉదా:- ఏడు పెంకులాట, కోతికొమ్మచ్చి, బొంగురాలాట, పులిమేక, ముక్కు గిల్లే ఆట, తొక్కుడు బిళ్ళ

• మన రాష్ట్ర క్రీడ – కబడ్డీ

• మన జాతీయ క్రీడ – హాకీ

• చదరంగం క్రీడకు కావలసిన క్రీడాకారులు – 1

• క్యారమ్స్‌ …………………. 2
• కబడ్డీ  ……………………7

• క్రికెట్ ……………………………………11
• సాయంత్రం 4 గంటల నుండి 6 గంటల వరకూ పిల్లలు ఆటలు ఆడదానికి సరైన సమయం

• ఆటలు ఆడేటపుడు జడ్లతో ఉన్న ఆటగాళ్ల పరస్పర సహకారంతో ఒకరినొకరు హౌరావించుకోవడం అలవాటువుతుంది. దీనినే బృంద స్ఫూర్తి
• అంటారు

• నువ్వు పామును చేరుకున్నపుడు భయపడకు, ఎక్కడం, దిగడం ఈ ఆటలో సహజం దీనికి పొడుపు కథ — వైకుంఠ పాళీ

• నలుపు, తెలుపు గళ్ళ మధ్యన రాజు రాణి — చెస్‌.

• రంగు రంగుల గాజు బంతులు గురి చూసి కొడితే అన్నీ నీ సొంతం – గోళీలాట

• రెక్కలు లేవుగాని ఎగరగలదు. ఆకాశంలో ఫైఫైకి వెళుతుంది – గాలిపటం .

• ఆటలు , వినోదాల వలన పిల్లలలో ఏకాగ్రత , సహనం , క్రీడా స్పూర్తి అభివృద్ధి చెందుతాయి .

దిక్కులు — మూలలు

• మన ఇంటి చుట్టూ ఉన్న ప్రాంతాన్ని సమీప ప్రాంతం అంటారు.

• సమీప ప్రాంతం లోని ఇళ్ళలో నివసించేవారు — ఇరుగుపొరుగువారు

• సమీప ప్రాంతం కొన్ని సౌకర్యాలు మన జీవితాన్ని సౌకర్యవంతం చేస్తాయి.

• సూర్యుని వైపు ఉదయాన నిలబడి ఉంటే అది – తూర్పు

• సూర్యునికి ఎదురుగా నిలబడినప్పుడు వెనుకవైపు ఉన్నది – పడమర

• కుడిచేతి వైపు ఉన్నది – దక్షిణం.

• ఎడమ చేతివైపు ఉన్నది – ఉత్తరం .

• ఒక ప్రాంతం , భవనం లేదా ఉరియొక్క హద్దులను సరిహద్దులు అంటారు .

• ర0డు దిక్కుల మధ్య ఉన్న ప్రాంతాన్ని మూల అంటారు.

• తూర్చు, ఉత్తరం మధ్య ఉన్న మూల — ఈశాన్యం ం

• దక్షిణం , పడమర మధ్య ఉన్న మూల — నైరుతి.

• పడమర, ఉత్తరం మధ్య ఉన్న మూల – వాయువ్యం .

• తూర్పు, దక్షిణం మధ్య ఉన్న మూల — ఆగ్నేయం .

• పురాతన కాలంలో నావికులు సూర్యుడు, నక్షత్రము లు, పవనాల దిశలను బట్టి దిక్కులు కనుగొనేవారు .

• ప్రస్తుత కాలంలో దిక్టూచి, 6౧౩ ఉపయోగించి దిక్కులను కనుగొంటున్నాం .

• GPS – Global Positioning System

• ఏదైనా బాగా తెలిసిన ప్రదేశం సహాయం తో సమీపంలోని చిరునామాను సులవుగా కనుక్కోవచ్చు. ఈ బాగా తెలిసిన ప్రదేశాలను మైలురాయి అంటారు.

• గుర్తులతో కూడిన చిత్రమును పటం(MAP) అంటారు.

• గుర్తులు అనేవి గుర్తింపు చిహ్నాల ప్రదేశాలను తెలుపుతాయి.

• గుర్తింపు చిహ్నం అనేది ఆ ప్రాంతం లో బాగా తెలిసిన ప్రదేశం.